MP: projekt aktualizacji Programu polskiej energetyki jądrowej - do konsultacji

Ministerstwo Przemysłu skierowało w środę do konsultacji publicznych projekt aktualizacji wieloletniego „Programu polskiej energetyki jądrowej" (PPEJ). Uwagi do dokumentu można zgłaszać do 25 lipca br.

Głównym celem PPEJ jest budowa oraz oddanie do eksploatacji dwóch elektrowni jądrowych o łącznej mocy zainstalowanej od ok. 6 do ok. 9 GWe w oparciu o sprawdzone, wielkoskalowe, wodne reaktory jądrowe generacji III(+).

Od przyjęcia pierwszej wersji PPEJ w 2014 r. oraz jego aktualizacji w 2020 r. zasadnicze uzasadnienie wdrożenia energetyki jądrowej jest niezmienne i opiera się na trzech głównych filarach: bezpieczeństwo energetyczne, klimat i środowisko orz ekonomia.

MP, które pracuje nad aktualizacją Planu podkreśla jednak, że wskutek zmian w otoczeniu gospodarczym oraz geopolitycznym znaczenie wszystkich tych obszarów ostatnio wzrosło.

"Wprowadzenie elektrowni jądrowych do miksu energetycznego oznaczać będzie jego wzmocnienie głównie poprzez dywersyfikację bazy paliwowej w polskiej elektroenergetyce, dywersyfikację kierunków dostaw nośników energii pierwotnej oraz zastąpienie starzejącego się parku wysokoemisyjnych bloków" - argumentuje MP.

Uściśla, że znaczenie tego obszaru wzrosło wskutek rosyjskiej agresji na Ukrainę oraz towarzyszącego jej kryzysu energetycznego. Działania te mają też przełożenie na zmiany w polityce Unii Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa energetycznego.

MP przypomina, że energetyka jądrowa, jako bezemisyjne źródło energii, umożliwia znaczącą redukcję emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Równocześnie jest jedynym bezemisyjnym źródłem dyspozycyjnym, które może zostać wdrożone w Polsce na dużą skalę.

Dlatego energetyka jądrowa ma odegrać znaczną rolę w dekarbonizacji polskiej gospodarki, koniecznej w celu wypełnienia zobowiązań międzynarodowych (w tym podjętych przez Polskę, w ramach polityki klimatycznej UE).

Projekt aktualizacji PPEJ wskazuje też, że elektrownie jądrowe mogą zahamować wzrost kosztów energii dla odbiorców, lub je obniżyć, licząc rachunek dla odbiorcy końcowego. Zmniejszają one zależność cen energii od kosztów zakupu paliw: węgla, ropy i gazu, będąc najtańszymi źródłami energii, przy uwzględnieniu pełnego rachunku kosztów i długiego czasu pracy po okresie amortyzacji.

W tym kontekście MP wskazuje m.in, że energetyka jądrowa zabezpieczy rozwój przedsiębiorstw energochłonnych (przemysł hutniczy, chemiczny), co jest szczególnie istotne dla zatrzymania deindustrializacji.

Zgodnie z dotychczasowym PPEJ rozwijany jest projekt budowy pierwszej elektrowni jądrowej (EJ1) w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino w gminie Choczewo. Projekt realizuje spółka celowa SP Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ), której prawa z udziałów wykonuje pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej (wiceszef MP Wojciech Wrochna).

Jako technologię dla pierwszej elektrowni wybrano reaktory AP1000, których dostawcą jest amerykańska firma Westinghouse. Projekt zakłada budowę trzech reaktorów, a rozpoczęcie komercyjnej pracy pierwszego z nich jest planowane na 2036 r.

Dla drugiej elektrowni jądrowej (EJ2) wytypowano lokalizacje tożsame z określonymi w PPEJ z 2014 r. oraz z 2020 r. (Bełchatów i Konin jako preferowane oraz Połaniec i Kozienice jako rezerwowe). Spośród nich, po analizach, wybrana ma zostać ostateczna lokalizacja EJ2.

Projekt aktualizacji PPEJ określa główne działania administracji rządowej w tym zakresie w pięciu obszarach: rozwój zasobów ludzkich, rozwój infrastruktury, wsparcie krajowego przemysłu, wzmocnienie systemu dozoru jądrowego i technicznego oraz komunikacja i informacja społeczna.

Istotnym elementem PPEJ ma być włączenie, w możliwie dużym stopniu, polskiego przemysłu w budowę, a następnie eksploatację elektrowni jądrowych. Inwestor każdego projektu jądrowego ma być zobowiązany do możliwie dużego zaangażowania polskich przedsiębiorstw, w tym przygotowywać plan takiego zaangażowania oraz egzekwować go na poziomie realizacji samej inwestycji.

Pod kątem budowy kadr i kompetencji aktualizacja PPEJ przewiduje powołanie (odrębną ustawą) celowej agencji wykonawczej Centrum Kompetencji Jądrowych, której zadaniem będzie koordynacja i wspieranie działań w tym zakresie. przewiduje również zwiększenie środków przeznaczonych na realizację niezbędnych działań w tym zakresie.

Na wszystkich etapach realizacji PPEJ priorytetem ma być bezpieczeństwo jądrowe. Ze względu na rangę zagadnienia, poświęcone temu są oddzielne dokumenty strategiczne „Strategia i polityka w zakresie rozwoju bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej” oraz „Krajowy plan postępowania z odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem jądrowym”.

Konsultacje publiczne projektu aktualizacji PPEJ należy? przesyłać na adres: konsultacje.ppej@mp.gov.pl do 25 lipca 2025 r.

Pod koniec maja br. wiceminister Wrochna poinformował, że rozmowy z podmiotami potencjalnie zainteresowanymi udziałem w budowie drugiej polskiej elektrowni jądrowej powinny zacząć się jeszcze w czerwcu br.

mtb/ malk/

fot. Depositphotos