Kopalnia Bełchatów formuje linię brzegową przyszłych najgłębszych w kraju jezior

Po zakończeniu wydobycia na terenie Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów mają powstać dwa najgłębsze w Polsce jeziora. Właśnie rozpoczął się kolejny etap formowania linii brzegowej przyszłych zbiorników wodnych. To jeden z elementów transformacji regionu bełchatowskiego.

O kolejnym etapie prac przy rekultywacji terenu odkrywki Bełchatów poinformowała Sandra Apanasionek, rzeczniczka prasowa spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna (PGE GiEK), do której należy bełchatowska kopalnia.

Tereny pogórnicze bełchatowskiego kompleksu energetycznego kształtowane są z myślą o utworzeniu tu największego w centralnej Polsce kompleksu wypoczynkowego po 2050 roku, kiedy – zgodnie z planami – ma nastąpić likwidacja wyrobisk górniczych. W ramach rekultywacji w miejscu obecnych wyrobisk górniczych – Pól Bełchatów i Szczerców – powstaną dwa najgłębsze jeziora w Polsce, które połączą się w końcowej fazie ich napełniania.

"Lustro wody bełchatowskiego jeziora będzie miało powierzchnię ok. 4000 hektarów, a jego maksymalna głębokość wyniesie ok. 170 m. czyli o ok. 70 metrów więcej niż głębokość jeziora Hańcza" – zwrócił uwagę p.o prezesa PGE GiEK Sławomir Podkówka.

Do tej pory, w ramach przygotowań wyrobisk do rekultywacji w kierunku wodnym, zakończono już formowanie drugiego, trzeciego i czwartego poziomu zwałowiska wewnętrznego Pola Bełchatów, a wykonane prace pozwoliły uformować wschodnią część docelowej linii brzegowej przyszłych jezior. Obecne, dzięki nowo wybudowanym taśmociągom, możliwe będzie ukształtowanie zboczy stałych oraz dna przyszłego zbiornika wodnego.

"Prowadzone obecnie prace na zwałowisku wewnętrznym Pola Bełchatów polegają na przemieszczaniu ogromnych ilości mas nadkładowych w celu nadania pożądanego kształtu dna i skarp docelowych zbiorników wodnych. Wypełnianie wyrobisk wodą realizowane będzie w sposób w pełni kontrolowany, a stateczność skarp będzie na bieżąco monitorowana. Zwierciadło wody w górotworze będzie podnoszone do odpowiedniego poziomu do czasu przygotowania drugiego wyrobiska – Pola Szczerców do napełniania wodą" – wyjaśnił dyrektor bełchatowskiej kopalni Krzysztof Rośniak.

Pełne napełnianie zbiorników wodą ma być realizowane po 2050 roku, kiedy w Polu Szczerców zakończone zostaną wszystkie prace górnicze, przygotowujące wyrobisko do napełniania wodą. Poziom lustra wody będzie stopniowo podnoszony zarówno w Polu Bełchatów jak i w Polu Szczerców a napełnianie wodami głębinowymi oraz powierzchniowymi potrwa około 20 lat.

Apanasionek zwraca uwagę, że bełchatowskie jezioro nie będzie pierwszym zbiornikiem utworzonym w miejscu po odkrywkowej eksploatacji górniczej. Od 2010 roku funkcjonuje Jezioro Tarnobrzeskie, stworzone na terenie byłej kopalni odkrywkowej siarki, a w Niemczech w okolicy Goerlitz, tuż przy polskiej granicy, od kilku lat korzystać można z jeziora Berzdorfer See, które powstało po zalaniu kopalni węgla brunatnego.

Również w zagłębiu konińskim korzystać można z jezior powstałych po wypełnieniu wodą byłych odkrywek węgla brunatnego: Morzysław, Gosławice, Pątnów, Kazimierz, Lubstów, Jóźwin II B, Drzewce i Tomisławice, o łącznej powierzchni przekraczającej 2650 ha.

Zdaniem władz spółki koncepcja stworzenia jeziora na terenie odkrywki Bełchatów wpisuje się w prowadzone działania rekultywacyjne. Podkreślają one, że kopalnia posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie we wdrażaniu innowacyjnych i efektywnych rozwiązań technicznych oraz technologicznych przyjaznych naturze, które pozwalają w znacznym stopniu ograniczyć środowiskowe skutki wydobywania węgla.

W ramach tych zadań od początku funkcjonowania kopalni prowadzona jest rekultywacja na ogromną skalę. Dotychczas kopalnia zrekultywowała już ponad 2400 ha terenów poeksploatacyjnych i przekazała Lasom Państwowym ponad 1,6 tys. ha zrekultywowanych, zalesionych gruntów. Na terenach Kopalni Bełchatów posadzono ok. 25 mln drzew.

Góra Kamieńsk, zwałowisko zewnętrzne bełchatowskiej odkrywki, jest obecnie najwyższym wzniesieniem w środkowej Polsce o wysokości maksymalnej 407 m n.p.m. Rekultywacja polegała tu na odtworzeniu gleby oraz zasadzeniu lasów, które są "domem dla wielu gatunków zwierząt, w tym także tych rzadkich". Zimą miejsce to staje się centrum sportów narciarskich, a w cieplejszych porach roku zalesione wzgórze jest miejscem turystyki rowerowej i pieszej.

W 2019 r. zakończono formowanie drugiej góry w pobliżu Kopalni Bełchatów – bliźniaczej Góry Kamieńsk, która w przyszłości zostanie w całości zalesiona i zagospodarowana.

Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów, należy do spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna z Grupy PGE.

Bartłomiej Pawlak

bap/ ok/