Ubezpieczenia są nieodzownie związane z bezpieczeństwem. Dlatego też uczestnicy konferencji Offshore Wind 2.0 pochylili się także nad statystykami dotyczącymi awaryjności komponentów morskich farm wiatrowych, ale także polityki bezpieczeństwa na poszczególnych szczeblach realizacji projektów.

Jednym z punktów programu konferencji Offshore Wind 2.0 była prezentacja dotycząca wpływu kultury bezpieczeństwa pracy na koszty ubezpieczenia. Przedstawili ją wspólnie Artur Ambrożewicz, prezes Vulcan Training & Consultancy, oraz Alfred Korycki, dyrektor Działu Likwidacji Szkód w Attis Broker. Wytłumaczyli oni co wpływa na składkę ubezpieczeniową – koszty likwidacji szkód, zysk ubezpieczyciela, reasekuracja, ocena ryzyka jednostkowego i rezerwy.

Ambrożewicz zwracał uwagę, że „często myślimy, że kultura bezpieczeństwa to kask czy szelki. Tymczasem kultura bezpieczeństwa to filozofia prowadzenia firmy. Zaczyna się od kierownictwa. Procesy, procedury powinny być wdrażane na każdym poziomie”. Alfred Korycki z kolei podawał, że według predykcji w 2030 roku tylko 1 na 10 osób w offshore będzie miała więcej niż 10 lat doświadczenia na projekcie, tymczasem kompetencje, czyli połączenie wyszkolenia, umiejętności, doświadczenia i wiedzy, są szczególnie istotne dla ubezpieczyciela, jako że wpływają na prawdopodobieństwo wystąpienia błędów ludzkich. Wymienił także podstawowe zagrożenia, jakie w offshore wind dostrzegają ubezpieczyciele: innowacyjność (sprawiająca, że poszczególne technologie mają krótki okres inkubacji), skala (im większe turbiny, tym większa ekspozycja na potencjalne szkody), kable (odpowiadają za aż 80% szkód w offshore), katastrofy naturalne, uderzenia jednostek pływających, w końcu też tempo powstawania nowych farm (utrudniające utrzymanie jakości produkcji komponentów) oraz ograniczony dostęp do specjalistów.

O kablach, jako o najbardziej ryzykownym i narażonym na awarie elemencie infrastruktury offshore opowiedział chwilę później Piotr Żeglarski, Business Development Manager w Seaway 7. Zaczął on najczęstszych przyczyn uszkodzeń kabli podmorskich. Choć pierwszym powodem, który zazwyczaj przychodzi do głowy, są kotwice statków (i są to stosunkowo częste przypadki choćby w ostatnim czasie na Morzu Czerwonym czy na Bałtyku), to najwięcej uszkodzeń powstaje w trakcie instalacji – 46%. Dużo, bo aż 31% wad kabli powstaje już w fazie ich produkcji. Pozostałe to błędy popełnione podczas projektowania oraz czynniki zewnętrzne. Wiadomo jednak, że aż 50-80% roszczeń w offshore dotyczy właśnie uszkodzeń kabli. Ponadto, szanse na to, że farma ze 100 kilometrami kabli będzie miała ich awarię w każdym roku operacji, szacowane są aż na 30%. Dodatkowo średni okres naprawy to 40 dni dla kabli wewnętrznych, 60 dni w przypadku kabli eksportowych.

Dane te stały się punktem wyjścia do dyskusji o infrastrukturze przesyłowej. Już na samym początku Adam Czajko, dyrektor w Sea Global, stwierdził, że statystyki w offshore wind wyglądają bardzo źle. W branży oil&gas szanse awarii kabla oceniane są na 1 na 1000, bo potencjalne konsekwencje są o wiele gorsze niż w offshore wind. Opowiedział o projekcie LNG, który opiera się na dwóch kablach. Przy produkcji sięgającej trzech gazowców tygodniowo w przypadku awarii firma wypadłaby z biznesu, dlatego ryzyko defektu kabli w tej branży jest lepiej zabezpieczone. Czajko stwierdził, że w oil&gas więcej wysiłku wkładane jest w proces planowania projektu, dostępny jest też zespół ekspertów oraz doświadczeni kontraktorzy. Zapytany, czy wyższe standardy z branży naftowo-gazowej można przenieść do offshore wind stwierdził, że wymaga to większych nakładów finansowych poniesionych z góry.

Jack Wattel, Director Subsea Cables w N-SEA stwierdził, że branża offshore wind się uczy, ale niewystarczająco szybko. Rynek się rozwija, pomagają w tym nieustanne innowacje, które na różne sposoby zmieniają sytuację – czy to nowe projekty, czy materiały, czy zmiany w samym procesie instalacji. Ale standaryzacja jest w zasadzie niemożliwa, bo każdy kabel jest projektowany osobno na potrzeby konkretnej farmy.

Ciekawy punkt widzenia przedstawił Tomasz Nowak, Chief Financial Officer w JDR Cable Systems/Head of Treasury and Risk Management w Tele-Fonika Kable. Nowak stwierdził, że różnica w awaryjności kabli między oil&gas i offshore wind wynika z różnej konstrukcji rynku. W przypadku offshore wind rynek jest kontraktowy – w przypadku awarii „wszyscy szukają pierwszego odpowiedzialnego, zamiast zidentyfikować przyczyny”. Zauważył jednak, że wraz z doświadczeniem przychodzi lepsza pozycja negocjacyjna z deweloperami.

Wojciech Chojnacki, Senior Manager HV Services w NKT, mówił z kolei, że problemy z kablami w offshore wind może rozwiązać ich monitoring. Samo rozwiązanie nie jest nowe, ale NKT skupia się na interpretacji dużej ilości danych. Przy ich użyciu można zadbać o kabel i wyprzedzić nadchodzące awarie.

Ważne pytanie o to, czy przy tak dużej awaryjności kable w projektach offshore wind są w ogóle ubezpieczalne, powędrowało do Jonasa Dalsgaarda, dyrektora wykonawczego w Howden Specialty.

– Tak i nie – odpowiedział Dalsgaard. – Są elementy, które nie są ubezpieczalne. Ubezpieczenia to nie działalność charytatywna. Kable są ubezpieczalne, ale nie w takiej formule, jak wcześniej – mówił.

Dalsgaard postulował ponadto, żeby ubezpieczyciele w większym stopniu uczestniczyli w rynku. Jego zdaniem ubezpieczenie nie powinno ograniczać się do bycia jedynie siłą reakcyjną. Towarzystwa powinny być bliżej produktu, by przewidywać potencjalne problemy i motywować prace nad ich wyeliminowaniem.

Uczestnicy dyskusji podkreślali na koniec wagę odpowiedniej, sprawnej komunikacji między wszystkimi interesariuszami sektora, szczególnie w momentach dużego przyspieszenia i intensyfikacji projektów, jakie przyniosła wojna w Ukrainie. Wyrażali także nadzieję, że dużą awaryjność komponentów uda się zmniejszyć przez stosowanie nowych, lepszych materiałów do produkcji oraz sprawną konserwację podczas eksploatacji.