Azja stanowi największy rynek zbytu dla LNG, zaś zgodnie z prognozami, kontynent azjatycki do końca dekady będzie odpowiadać za 75 proc. globalnego rynku LNG. Azjatycki popyt na sprawia, że ceny LNG osiągnęły rekordowy poziom ku uciesze armatorów gazowców oraz stawiają pod znakiem zapytania europejskie bezpieczeństwo energetyczne.

Stawki za transport LNG w rejonie Azji i Pacyfiku osiągnęły rekordowo wysoki poziom. Wzrost zapotrzebowania na LNG w Azji stanowi za jeden z najważniejszych czynników dla rozwoju światowego przemysłu gazowego. Chociaż dostępność gazowców na rynku poprawiła się, to sezon zimowy w Azji prawdopodobnie zwiększy popyt na LNG. 

Drogo, drożej, najdrożej

Stawki spotowe za fracht gazowców w regionie Azji i Pacyfiku ustanowiły kolejne rekordy w związku z rosnącym popytem na LNG i zwiększonymi dostawami gazu ze Stanów Zjednoczonych do Azji.

Jak podaje Spark Commodities, że cena spot dla gazowców LNG w grudniu w regionie Pacyfiku skoczyła do rekordowego ponad 300 tys. USD dziennie. Pobiło to poprzedni rekord dla stawek spot LNG ustanowiony zeszłej zimy, kiedy to sroga zima w Azji spowodowała, że ceny LNG i stawki frachtowe osiągnęły rekordowe wartości.

Południowokoreańska Korea Gas Corp (KOGAS) kupiła 4 do 6 ładunków LNG na styczeń-luty 2022 r., turecka państwowa spółka energetyczna BOTAŞ Petroleum Pipeline Corporation (BOTAS) poszukuje pięciu ładunków do dostarczenia w styczniu i lutym. Chińska China National Offshore Oil Corporation (CNOOC), zajmująca się wydobyciem ropy naftowej i gazu ziemnego, poszukuje 10 ładunków na okres od marca do grudnia 2022 r. Indyjska H-Energy, zajmująca się gazem ziemnym, poszukuje ośmiu LNG rocznie z dostawą na cztery lata, począwszy od kwietnia przyszłego roku. 

Wiele firm już wcześniej zamówiło ładunki na zimę i jest mało prawdopodobne, że będą potrzebować kolejnych ilości, chyba że nastąpi nagła fala mrozów, której nie można wykluczyć.

LNG rośnie jak na drożdżach 

Jak donosi McKinesey, dostawy LNG w okresie od 1 do 3 kwartału 2021 r. wzrosły o 15,8 MT (6 proc.) w porównaniu z okresem od 1 do 3 kwartału 2020 r. Duży wzrost podaży pochodzi głównie z Stanów Zjednoczonych (+21,6 MT lub 66 proc.) i Australii (+1,9 MT lub 3 proc.).

W ujęciu kwartalnym całkowita podaż w III kwartale jest niższa o 3,7 MT w porównaniu z II kwartałem ze względu na prace konserwacyjne w Rosji i przerwy w dostawach.

Jeśli chodzi o popyt na LNG, Chiny nadal dominują we wzroście importu, który w okresie od I do III kwartału wzrósł o 22 proc. w porównaniu do tego samego okresu w 2020 r. (+10,5 MT). 

Import z pozostałej części Azji nieznacznie wzrósł o 2 procent (+0,7 MT) w okresie od I do III kwartału 2021 r., ponieważ wysokie ceny gazu doprowadziły do pewnych opóźnień lub anulowania ładunków. Europejski import LNG spadł o 19 procent (-12,5 MT) w tym samym okresie.

Europo, mamy problem

Od stycznia do początku listopada br., dostawy LNG na rynek europejski spadły o prawie jedną czwartą w porównaniu z dwoma poprzednimi latami. Zamiast tego niemal cały LNG na rynku spot był wysyłany do Azji, gdzie ceny były bardzo wysokie, przez co dostawcy z basenu Atlantyku z nawiązką rekompensowali sobie dodatkowe koszty transportu.

Główną przyczyną deficytu LNG na rynku europejskim była cena. Amerykańskie firmy słusznie wolą wysyłać LNG tam, gdzie ich marża zysku jest większa, zaś w tym roku były to rynki azjatyckie.  

Mając taką sytuację na uwadze, możemy być świadkami podejmowania nowych strategicznych decyzji dotyczących rozwoju europejskiego rynku energetycznego na rzecz odnawialnych źródeł energii. Jest to bezpośrednie zagrożenie dla przyszłości rosyjskiego eksportu gazu ziemnego. 

Co więcej, większość dostępnych gazowców na rynku spot pochodzi od dużych importerów LNG, ponieważ armatorzy zapobiegawczo wyczarterowali swoje statki na zimę. 

Konkluzje

Zapotrzebowanie gospodarcze i polityka progazowa krajów azjatyckich powoduje rosnący popyt na LNG. 

Ponieważ LNG należy do niskoemisyjnych surowców, azjatyccy nabywcy dbając o środowiskowo, chętnie inwestują w rozwój sektora LNG. Rosnący nacisk Azjatów na bardziej ekologiczne LNG sprawia, że coraz więcej azjatyckich nabywców będzie oczekiwać od dostawców danych dotyczących emisji dwutlenku węgla związanych z transportem ładunków.

Obecne rekordowe ceny LNG ujawniają wiele problemów na światowym rynku.

W ostatnich latach decyzje o inwestycjach w LNG były podejmowane przy braku długoterminowych kontraktów, które gwarantowałyby wykorzystanie gazu. Ryzyko, które może być akceptowalne dla firm komercyjnych, nie jest do przyjęcia dla rządów, które mają priorytetowe zobowiązania społeczne w zakresie dostarczania ciepła i energii elektrycznej. Jeśli firma pomyli się w swoich kalkulacjach dotyczących LNG, to cierpią na tym tylko akcjonariusze, zaś jeśli pojawią się problemy z importem energii do danego państwa, konsekwencje mogą być o wiele poważniejsze.   

Kolejną konsekwencją będzie prawdopodobnie to, że Europa zacznie poważniej podchodzić do kwestii zabezpieczenia dostaw węglowodorów niezbędnych do przejścia na źródła odnawialne, co sprawi, że konkurencja między dostawcami o wciąż atrakcyjny rynek europejski odpowiednio się zaostrzy. Europa nie będzie mogła zignorować potrzeby przewidywalnych, długoterminowych kontraktów, nawet jeśli nadal będzie wybierać dostawców nie tylko na podstawie kryteriów biznesowych, ale również politycznych.

Zdolność produkcyjna światowych stoczni może nie być wystarczająca do bieżącego zaspokojenia gwałtownego popytu na gazowce LNG. Wzrost popytu będzie wymagał budowy znacznie większej liczby gazowców, co czyni ten segment branży stoczniowej perspektywicznym w długofalowej perspektywie, zaś każdy kolejny rok utwierdza w przekonaniu o perspektywiczności branży.

Fot. Depositphotos