Analiza amerykańskiego sektora, w tym sytuacji elektrowni węglowych wykazała, że 72 proc. zainstalowanej mocy węglowej czyli 80 proc. istniejących amerykańskich elektrowni węglowych jest o wiele droższych pod względem eksploatacji w porównaniu z kosztami budowy nowych elektrowni wiatrowych lub słonecznych. Produkcja węgla znajduje się na „rozdrożu kosztowym” w Stanach Zjednoczonych. Wszystkiemu winien jest gwałtowny spadek kosztów projektów OZE, ale także „rewolucja łupkowa” – gaz wypycha węgiel z elektrowni konwencjonalnych. W ciągu ostatnich dwóch lat koszt OZE spadał jeszcze szybciej niż przewidywał amerykański rządowy instytut National Renewable Energy Laboratory (NREL) w 2018 roku.

Realizacji projektów OZE sprzyja dodatkowo federalna ulga podatkowa na inwestycje, która została rozszerzona do 26 proc. dla małych i dużych systemów fotowoltaicznych do 2022 roku, 22 proc. do 2023 roku i 10 proc. na czas nieokreślony w przypadku większych systemów. Elektrownie wiatrowe kwalifikują się do ulgi podatkowej na produkcję (15 dol. za 1 MWh w 2021 roku). W międzyczasie współczynnik mocy elektrowni węglowych spadł z 53 proc. w 2017 roku do 40 proc. w 2020 roku, wpływając na wydajność i powodując stałe operacyjne i bieżące koszty utrzymania.  

W 2019 roku 239 GW mocy zainstalowanej w energetyce węglowej było używanej do produkcji energii. W 2020 roku 72 proc. mocy zainstalowanej (166 GW) była nieekonomiczne w porównaniu z lokalnymi inwestycjami w OZE, pozostała część aktywów węglowych zostanie zamknięta w ciągu najbliższych pięciu lat. Oznacza to, że spośród 235 jednostek węglowych w USA 182 elektrownie (80 proc.) są nieekonomiczne lub są zaliczone do planowanego wygaszenia.

Analitycy Energy Innovation określili LCOE dla energetyki słonecznej rozwijanej na skalę przemysłową w USA na poziomie 25,80-42,22 dol./MWh, przy średnim koszcie wytwarzania 33,96 dol. / MWh. LCOE dla generacji wiatrowej wskazano na poziomie 36,49 dol./MWh. 

Obraz rynku w USA

Analiza wykazuje, że funkcjonowanie energetyki węglowej wskazuje obraz rynku w USA. Gdyby rynek energii był naprawdę konkurencyjny, pojawiało by się znacznie więcej projektów OZE przez wzgląd na ekonomikę. Przykładowo analiza Vibrant Clean Energy 2020 dotycząca wpływu konkurencji na południowym wschodzie USA wskazuje, że regionalne plany zakładają większościowy udział węgla w generacji energii po 2040 r. Optymalny kosztowo system spowodowałby wycofanie z eksploatacji prawie wszystkich aktywów węglowych do 2035 roku.

Jest o wiele więcej powodów, dlaczego USA nie wycofują się w szybszym tempie z energetyki węglowej. Czytamy w analizie, że regulatorzy rynku energii ufają przedsiębiorstwom, które twierdzą, że węgiel jest potrzebny do niezawodnego działania systemu. Ponadto regulacje sprzyjają funkcjonowaniu energetyki węglowej, jak i dużym koncernom energetycznym, które są chronione przed konkurencją. W przestrzeni publiczne w dalszym ciągu nie uznaje się powszechnie negatywnych skutków dla zdrowia publicznego i środowiska

Istotny jest także aspekt rynku pracy. Społeczności powstałe wokół górnictwa i energetyki węglowej wymagają rozwoju gospodarczego oraz reinwestycje które mogą być trudne do zrealizowania wraz z wycofaniem się (paradoksalnie) z produkcji węgla. Kosztowna jest także rozbudowa sieci przesyłu jak i połączeń międzysystemowych. 

"Wykorzystać okazję"

Eksperci zalecają, aby pierwszym krokiem decydentów było kompleksowe zbadanie ekonomiki kontynuowanej produkcji energii elektrycznej w elektrowniach węglowych w porównaniu z pojawiającymi się nowymi technologiami, jak OZE. 

Raport kończy się sugestią, że decydenci powinni „wykorzystać okazję”, jaką stwarza szybki spadek kosztów realizacji nowych projektów w zakresie OZE oraz wdrożyć politykę opartą na nowej ekonomii.

- Polityka oparta na analizie kosztów węgla i OZE oraz skoncentrowana na konkurencyjnych zakupach i sekurytyzacji aktywów węglowych może umożliwić transformację, która skuteczniej równoważy interesy użyteczności publicznej, konsumentów, środowiska, równości i społeczności. W całym kraju dostępne są ogromne oszczędności, z szerokimi możliwościami ponownego inwestowania regionalnego w portfele "czystej" energii - czytamy w raporcie.

Badania zostały zrealizowane na skutek zmiany w polityce energetycznej w USA, napędzanej przez nową administrację prezydenta USA Joe Bidena i jej wysiłki zmierzające do dekarbonizacji gospodarki tego kraju zgodnie z celem całkowitego redukcji emisji CO2 do 2050 roku. Pod koniec ubiegłego miesiąca prezydent Joe Biden ustanowił cel polegający na zmniejszeniu emisji CO2 co najmniej o połowę do 2030 roku przy czym zaproponowano również wytyczne dla rozwoju OZE.