Szef Agencji Uzbrojenia gen. bryg. Artur Kuptel przekazał informacje na temat planowanych inwestycji i programów związanych z modernizacją Wojska Polskiego. Jedna z podanych informacji dotyczy programu "Orka", związanego z dostarczeniem polskiej Marynarce Wojennej okrętów podwodnych.

Niedawno oficer udzielił wywiadu dla Portalu Obronnego, gdzie wspomniał o realizowanych w 2024 roku przedsięwzięciach i inwestycjach na rzecz armii. Wśród wielu wymienionych pojawiła się informacja, że Agencja Uzbrojenia zmierza do finalizacji wstępnych konsultacji rynkowych. Aktualnie trwają rozmowy międzyrządowe dotyczące najprawdopodobniej zgody na sprzedaż systemów i uzbrojenia przed oferentów, które wymagają decyzji władz państwowych. Co istotne, ma to potrwać do końca czerwca, co oznacza, że w tym miesiącu lub niewiele później może zostać otwarty przetarg na dostarczenie okrętów podwodnych dla sił morskich RP. W ten sposób generał potwierdził informacje krążące od pewnego czasu na portalu X (dawniej Twitter), że w tym roku dojdzie do podjęcia kluczowych decyzji w sprawie sił podwodnych. To oznacza, że umowa w sprawie zakupu okrętu może zostać zawarta w 2025 roku. Należy tu wziąć pod uwagę wiele czynników, jednakże wielu obserwatorów liczy na sprawny przebieg przetargu i wskazanie zwycięzcy równie szybko, jak miało to miejsce podczas wyboru budowniczego i projektu fregaty w ramach programu "Miecznik". Oprócz tego dochodzi do tego swoisty wyścig z czasem. Jedyny znajdujący się w służbie polski okręt podwodny, ORP Orzeł, w 2026 roku skończy 40 lat, a jego główna działalność skupia się na utrzymaniu kadr "podwodników" i zdolności do działań podwodnych. Niedawno zakończył swój remont i nim wróci do służby operacyjnej będzie musiał przejść egzaminy potwierdzające zdolność do działania, czyli zadania programowe O1, potwierdzające gotowość do wyjścia okrętu na morze i walki i O2, potwierdzające z kolei gotowość okrętu i jego załogi do samodzielnego operowania na morzu.

W ramach wstępnych konsultacji rynkowych pod nazwą "Okręt Podwodny Nowego Typu" Agencja Uzbrojenia przekazała, że zbiera informacje z zakresu obszaru tematycznego dotyczącego "okrętu podwodnego nowego typu (OPNT)" znanego pk. ,,Orka" dla Wojska Polskiego. Podane w związku z tym dane, skierowane do potencjalnych oferentów, podają minimalne wymagania taktyczne, techniczne i funkcjonalne. Wśród nich znajdują się m.in.:

- Zdolność do rozwinięcia maksymalnych prędkości nawodnych i podwodnych umożliwiającej użycie OPNT na współczesnym morskim teatrze działań.
- Możliwie wysoka autonomiczność działania, nie mniejsza niż 30 dni.
- Zdolność do zanurzenia na głębokość powyżej 200 metrów.
- Zdolność do rażenia celów nawodnych i podwodnych uzbrojeniem torpedowym.
- Zdolność do rażenia celów nawodnych uzbrojeniem rakietowym.
- Zdolność do rażenia celów lądowych na głębokiej donośności uzbrojeniem rakietowym.
- Zdolność do rażenia uzbrojeniem rakietowym celów powietrznych jak śmigłowiec w locie / zawisie oraz i samolotów patrolowych.
- Zdolność do przeciwdziałania wystrzelonym torpedom.
- Zdolność do desantowania i odzyskiwania operatorów Wojsk Specjalnych.
- Zdolność do przyjęcia / dokowania załogowego / bezzałogowego pojazdu ratowniczego.
- Zdolność do użycia morskiego uzbrojenia minowego alternatywnie ze środkami bojowymi wymienionymi wcześniej.
- Zdolność do użycia zdalnie sterowanych bądź autonomicznych pojazdów podwodnych.
- Zastosowanie rozwiązań technologicznych dla napędu umożliwiającego długotrwałe przebywanie w zanurzeniu / działania operacyjnego pod wodą.
- Niezbędny pakiet logistyczny dedykowany dla OPNT.
- Niezbędny pakiet szkoleniowy dedykowany dla załogi OPNT oraz wojskowych organów remontowych.
-  Dedykowane zdalnie sterowane lub autonomiczne pojazdy podwodne dla współdziałania z OPNT.
- Możliwość dostawy OPNT w ustalonym reżimie czasowym, w tym w oparciu o aktualnie opracowane rozwiązania techniczne jak i moce produkcyjne Wykonawcy.

Jeśli w tym roku nastąpi otwarcie ofert i rozpocznie się przetarg, pojawiają się oczekiwania, że pierwszy okręt podwodny zostanie dostarczony po 2030 roku, co i tak wydaje się obserwatorom stosunkowo krótkim czasem na budowę, jeśli umowa zostanie zawarta najszybciej w 2025 roku. Z racji na to, że palącą kwestią jest utrzymanie kadr "podwodników", oficerów i marynarzy, oferenci prawdopodobnie przedstawią również propozycje ich szkolenia, co może się też wiązać z ofertą dostarczenia rozwiązania pomostowego, jak choćby trenażerów bądź używanego okrętu podwodnego, co jednak wiązałoby się również z współpracą międzyrządową. Władze państwa współpracujące z oferentem musiałyby udzielić zgody na wypożyczenie bądź sprzedaż jednostki, a także szkolenie we współpracy z własnymi kadrami morskimi.

W lipcu ub. r. ówczesny szef MON, wicepremier Mariusz Błaszczak, ogłosił że rusza realizacja programu "Orka", a już miesiąc później Agencja Uzbrojenia poinformowała, że zgłosiło się 11 podmiotów z ofertą dostarczenia polskiej Marynarce Wojennej okrętów podwodnych. Aktualnie w grę wchodzi siedem oferentów. Wśród nich są włoski Finantieri, hiszpańska Navantia, francuski Naval, niemiecki TKMS, szwedzki Saab i koreańska Hanwha (we współpracy z brytyjskim Babcockiem). Rywalizacja między firmami może być tym bardziej istotna, że, Naval Group wygrał z konsorcjum Saab-Damen i TKMS podczas przetargu na okręty podwodne dla Holandii. O potencjalnych propozycjach pisaliśmy w tekstach Okręt podwodny programu "Orka"- co wiemy o potencjalnych oferentach? oraz "Orka" po koreańsku. Hanwha Ocean prezentuje KSS-III.