Opracowanie niniejsze jest kontynuacją artykułu Konosament – nieprawidłowe zaklauzowanie. Część I. Podjęliśmy się w nim wyjaśnienia niezwykle istotnego w codziennej praktyce żeglugowej i handlowej zagadnienia – kiedy, w jakich warunkach i na jakiej podstawie przewoźnik, reprezentowany przez kapitana statku lub innego przedstawiciela, jest uprawniony do skutecznego zabrudzenia/zaklauzowania konosamentu w zakresie deklaracji ładunkowej bez groźby naruszenia przez przewoźnika warunków umowy frachtowej.

Konosament, zarówno w klasycznym systemie common law, jak i pod rządami Reguł Hague-Visby 1924/1968/1979 – (COGSA 1971), stwarza domniemane przyjęcie na statek przez przewoźnika określonego ładunku do przewozu w takiej ilości i stanie jak to uwidoczniono w konosamencie.

Konosament, jako dokument przewozowy, spełnia niezwykle istotną rolę, między innymi, w ewidencjonowaniu i dokumentacyjnym potwierdzaniu wszelkich danych ładunkowych, towaru, który jest przedmiotem przewozu a szerzej transakcji handlowych w międzynarodowym obrocie gospodarczym.

W historycznym rozwoju – konosament („bill of lading”; „B/L”) – jako dokument przewozowy ukształtowany został, jako swoisty dokument realizujący trzy funkcje: 1) potwierdzający przyjęcie ładunku do przewozu; 2) będący dowodem warunków umowy przewozu; 3) stanowiący swoisty papier wartościowy.