Zdjęcia, dokumenty i mapy przybliżające okres odzyskania przez Polskę dostępu do Bałtyku można zobaczyć na wystawie w Warszawie. Wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska podkreśliła, że wspominając wydarzenia sprzed stu lat, oddajemy hołd wszystkim, którzy zabiegali o dostęp dla Polski do morza. .

Wystawa "Polskie drogi do Bałtyku 1918-1920. W 100. rocznicę zaślubin Polski z morzem" jest prezentowana przed siedzibą Stowarzyszenia "Wspólnota Polska". Uroczystość jej otwarcia odbyła się w piątek.

"To dla mnie ogromny zaszczyt objąć honorowym patronatem tak ważne wydarzenie, tak piękną wystawę. Sto lat temu jeden z wybitnych współtwórców naszej niepodległości gen. Józef Haller w dniu 10 lutego 1920 r. dokonał symbolicznych zaślubin Polski z morzem wrzucając do wód Zatoki Puckiej platynowy pierścień. Akt ten był wymownym wyrazem odzyskania przez Polskę dostępu do Bałtyku. Dla upamiętnienia tego wielkiego aktu historycznego Sejm RP podjął w tej sprawie uchwałę ogłaszając rok 2020 Rokiem Zaślubin Polski z Morzem" - powiedziała wicemarszałek Sejmu.

Jak zaznaczyła, wernisaż wystawy jest jednym z ważnych wydarzeń tego roku. "To ekspozycja, która obrazuje historyczne związki Polski z morzem, zmagania dyplomatyczne na konferencji wersalskiej o nasze Pomorze, sylwetki kaszubskich orędowników przyłączenia Pomorza i Gdańska do Polski, utworzenie Frontu Pomorskiego i jego dowódcę gen. Hallera oraz początki polskiej Marynarki Wojennej. Prezentowana tu w Warszawie niesie dla nas przede wszystkim cenną refleksję historyczną, ale także skłania do refleksji o współczesności (...) Wspominając doniosłe wydarzenia sprzed stu lat oddajemy hołd tym wszystkim, którzy wówczas walczyli i zabiegali o dostęp Polski do morza, kluczowy dla rozwoju naszego kraju" - mówiła Gosiewska.

Prezes zarządu krajowego Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Dariusz Bonisławski podkreślił, że po raz kolejny dzięki współpracy z Centralną Biblioteką Wojskową jest możliwe zainaugurowanie "kolejnej szalenie ważnej wystawy". "Dla upamiętnienia ważnego wydarzenia, ale też misji naszego Stowarzyszenia. Temat dzisiejszego spotkania jest nam bardzo bliski. W naszych działaniach niezwykle często pojawia się postać gen. Hallera, osoby, która przyczyniła się w bardzo ważny sposób do odzyskania niepodległości. Zasługuje on na jak najszersze poznanie i uznanie" - zaakcentował.

Dyrektor Centralnej Biblioteki Wojskowej Jan Tarczyński zaznaczył, że ta wystawa przypomina ogrom dokonań poprzedzających "wielki morski eksperyment, w którym wszystko prawie budowano od podstaw". "Eksperyment, którego wizytówką stało się miasto Gdynia, który przyczynił się do rozwoju gospodarki narodowej oraz rozsławił imię Polski w świecie" - powiedział.

Zdaniem szefa Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka dzięki odzyskaniu dostępu do morza Polakom "dano ogromną szansę, która by nie była wykorzystana gdyby nie ogromna wiara i determinacja naszych przodków".

"Uzyskaliśmy 140 km wybrzeża, bez żadnego portu, żadnej infrastruktury, właściwie niczego. To było danie Polsce szansy, którą nasi przodkowie, twórcy II Rzeczpospolitej doskonale potrafili wykorzystać. Szansy na to, aby rozwinęła się flota handlowa, Marynarka Wojenna. Wykorzystaliśmy tę szansę, zbudowaliśmy Gdynię, tak jak wykorzystaliśmy szansę, jaką było odzyskanie przez Polskę niepodległości. Ta wystawa przypomina współczesnym o ogromnym dorobku pokolenia 1920 r., pokolenia II RP" - podkreślił.

Wręczył także medale "Pro Bono Poloniae" osobom "wyróżniającym się w upowszechnianiu wiedzy o historii walk niepodległościowych, krzewieniu postaw patriotycznych w polskim społeczeństwie oraz poza granicami kraju" oraz medale "Pro Patria" w "uznaniu szczególnych zasług w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość ojczyzny".

Z okazji 100. rocznicy utworzenia Centralnej Biblioteki Wojskowej wręczono także Medale Okolicznościowe 100-lecia CBW. Uhonorowano nim m.in. zastępcę ambasadora Węgier w Polsce Pala Attilę Illesa jako "symboliczny wyraz podkreślenia pomocy ze strony bratniego narodu węgierskiego, który jako jedyny naród Europy Środkowej wsparł w 1920 r. materialnie polską obronę przed bolszewicką nawałą".

Podczas uroczystości zaprezentowano również monetę kolekcjonerską NBP "100-lecie zaślubin Polski z Bałtykiem".

"Wystawa została przygotowana przez CBW przy współpracy Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni. To ekspozycja planszowa pokazująca przede wszystkim dokumenty, ilustracje pochodzące z ówczesnej prasy, ale również formy upamiętnienia osób zaangażowanych w sprawę odzyskania przez Polskę dostępu do Bałtyku jak gen. Józef Haller czy Antoni Abraham. Przedstawiona jest także sprawa odzyskania przez Polskę Pomorza i Powiśla na konferencji w Wersalu i przypomniane związki Polski z Bałtykiem od początku istnienia państwa polskiego" - powiedziała starszy kustosz z Ośrodka Informacji Naukowej Centralnej Biblioteki Wojskowej Zofia Kunert.