Spływy kajakowe, spotkania z powstańcami i wspomnienie wojennych losów statku Bajka znalazły się w programie obchodów 75. rocznicy Powstania Warszawskiego. Wydarzenia mają przypomnieć, jak ważną rolę odegrała Wisła w 1944 r.

Spływy odbędą się w czwartek, sobotę i niedzielę, a spotkanie poświęcone Bajce - w czwartek.

"(Wisła) Stanowiła wtedy przestrzeń dramatycznego podziału: gdy na lewym brzegu trwały najcięższe walki, mieszkańcy Pragi – odcięci od centrum stolicy - bezradnie patrzyli na śmierć miasta. Dlatego już od pierwszych dni powstania wielu partyzantów podejmowało próbę niełatwego przedarcia się pod ogniem kul z Wawra na Siekierki. Wielu z nich pochłonęły wody Wisły. Naszymi spływami oddajemy im hołd" – informuje w zapowiedzi 14. spływu "Wisłą przez Miasto Nieujarzmione" pomysłodawca przedsięwzięcia Bartłomiej Włodkowski.

Chętni przepłyną przez miejsca, w których w 1944 r. przez Wisłę przeprawiali się partyzanci. Spływy rozpoczną się na przystani WKW w Wawrze przy Wale Miedzeszyńskim 295. Jeśli pozwoli na to stan wody w Wiśle spływ zakończy się na Kępie Tarchomińskiej. Jeżeli poziom wody będzie zbyt niski, finał spływu jest planowany na Plaży Żoliborz.

Mimo niemieckich patroli po Wiśle, w 1944 r. przez rzekę udało się przeprawić kilkuset żołnierzom. Jak przypomina Włodkowski, tylko 6 i 7 sierpnia 1944 r. na Białołęce doszło do przerzutu grupy 220 partyzantów.

Tak jak w latach poprzednich uczestnicy spływu spotkają się z powstańcami. 1 sierpnia na przystani WKW będzie można spotkać się z Tadeuszem Sułowskim ps. "Tadek", plutonowym z 7. Pułku Piechoty Okęcie "Garłuch". 3 sierpnia z Anną Teresą Poraj-Poleska-Galardą ps. "Piorun", sanitariuszką z Grupy "Krybar", a 4 sierpnia z Józefem Sobocińskim ps. "Myszołów", który walczył na Bródnie i Pradze Północ.

Chętni będą mogli wziąć udział w śpiewaniu piosenek okupacyjnych, a w godzinę "W" na wysokości Starówki odbędzie się parada kajaków z transparentami "Pamiętamy" oraz wyścig kajakowy o Kotwicę Powstania' 44.

Na spływy można zapisywać się poprzez stronę fundacjaave.pl (zakładka "XIV Powstańcze Kajaki"). Wyprawy rozpoczną się o godzinie 13 i potrwają do ok. 19. Będą zabezpieczane przez ratowników WOPR.

Za organizację powstańczych spływów odpowiada Fundacja AVE. Tegoroczna edycja została dofinansowana przez m.st. Warszawa i Samorząd Województwa Mazowieckiego.

W czwartek Fundacja Do Dzieła organizuje inne wydarzenie związane z Wisłą. Będzie to spotkanie "Cała prawda o Bajce 1939-1944". Autor książek o polskiej żegludze śródlądowej, kpt. Waldemar Danielewicz, opowie o historii statku Bajka, który pływał po Wiśle.

Statek, określany w katalogu właściciela, czyli Polskiej Żeglugi Rzecznej "Vistula" jako parostatek towarowo-pasażerski, był jednym z największych pływających po Wiśle. Na pokładzie była wykwintna restauracja, którą podczas cumowania przy nabrzeżu w stolicy licznie odwiedzali warszawiacy. Po wybuchu wojny przedsiębiorstwo żeglugowe wraz z jego statkami zostało przejęte przez Niemców.

Po wybuchu Powstania Warszawskiego statek Bajka, wraz z kilkoma innymi łodziami zajęli powstańcy. Urządzili tam szpital dla rannych w Powstaniu.

W ostatnich dniach Powstania statek został wysadzony w powietrze.

Spotkanie "Cała prawda o Bajce 1939-1944" odbędzie się 1 sierpnia na iBarce przy Cyplu Czerniakowskim. Wstęp jest wolny.