• <

Uwaga: od 01.01.2017 roku ewidencja czasu pracy przy umowach zlecenia

mk

19.01.2017 18:04 Źródło: własne
Strona główna Prawo Morskie, Finanse Morskie, Ekonomia Morska Uwaga: od 01.01.2017 roku ewidencja czasu pracy przy umowach zlecenia

Partnerzy portalu

Uwaga: od 01.01.2017 roku ewidencja czasu pracy przy umowach zlecenia - GospodarkaMorska.pl

Z dniem 01 stycznia 2017 r. weszła w życie ustawa z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw. Ustawa wprowadza do ustawy o minimalnym wynagrodzeniu pojęcie „minimalnej stawki godzinowej” oznaczające minimalną wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług, przysługująca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi. Należy jednak wyjaśnić, że w celu realizacji założenia ustawy, tj. zapewnienia osobom samozatrudnionym i zleceniobiorcom minimalnej stawki godzinowej na poziomie 13 zł (zgodnie z Obwieszczeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 września 2016 r.), konieczne stało się ewidencjonowanie czasu pracy tych osób.

Zgodnie z uzasadnieniem projektu wymienionej wyżej ustawy, akt prawny ma na celu uzyskanie pozytywnej zmiany na rynku pracy przez przeciwdziałanie nadużywaniu umów cywilnoprawnych oraz wprowadzenie ochrony osób otrzymujących wynagrodzenie na najniższym poziomie. Jakkolwiek cel określony, jak powyżej należy uznać za szczytny, treść ustawy budzi szereg uzasadnionych wątpliwości. Nie inaczej jest z kwestią zasygnalizowanego wyżej ewidencjonowania czasu samozatrudnionych i zleceniobiorców, określanego w ustawie jako „potwierdzenie liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usługi”.

Zasady potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usługi

Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw „w celu umożliwienia kontroli zapewnienia minimalnej stawki godzinowej niezbędne jest określenie zasad ustalania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług”. Zapis ten jest jasny: chcąc zapewnić zleceniobiorcy lub osobie świadczącej usługę wynagrodzenie na minimalnym poziomie 13 zł za godzinę konieczne jest potwierdzenie liczby godzin, w których praca rzeczywiście była wykonywana.

Zasady ewidencjonowania czasu pracy osób samozatrudnionych i zleceniobiorców określone zostały w dodanych do ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę art. 8b, 8c oraz 8d.

Należy wyjaśnić, że zasady potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług (odpowiednio art. 734 i 750 Kodeksu cywilnego) powinny zostać określone w umowie. W sytuacji, gdy powyższe nie zostanie określone w zawartej umowie przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi przedkłada w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej informację o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług, w terminie poprzedzającym termin wypłaty wynagrodzenia.

Nadto należy wskazać, że gdy umowa zlecenia lub świadczenia usług nie została zawarta w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej przedsiębiorca będący zleceniodawcą lub zlecający wykonanie usługi winien potwierdzić na piśmie lub w formie elektronicznej lub dokumentowej sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług. Jeśli powyższy obowiązek nie zostanie dopełniony, konieczność potwierdzenia liczby przepracowanych godzin przechodzi na zleceniobiorcę lub osobę samozatrudnioną, zgodnie z zasadami określonymi w akapicie poprzedzającym.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe zasady nie obejmują wykonującego zlecenie lub świadczącego usługi w przypadku skierowania takich osób do wykonania zlecenia lub świadczenia usług na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. W przypadku takich osób pracodawca użytkownik, na rzecz którego jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi, prowadzi ewidencję liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług.

Nadto należy zaznaczyć, że w przypadku, gdy kilka osób zobowiązuje się świadczyć usługi wspólnie potwierdzanie liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług następuje odrębnie w stosunku do każdej z tych osób.

Należy wobec tego stwierdzić, że ustawodawca przerzucił obowiązek potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług na zleceniobiorcę lub świadczącego usługę, o ile nic innego nie wynika z zawartej między stronami umowy. Należy zaznaczyć, że niezależnie od obranego sposobu potwierdzania liczby wykonania zlecenia lub świadczenia pracy, kuszące dla przedsiębiorcy może okazać się takie manipulowanie dokumentacją potwierdzającą liczbę przepracowanych godzin, by w świetle obowiązujących przepisów zachowana została minimalna stawka wynagrodzenia. Prowadzenie takiej, pozorowanej ewidencji, jest jedną z najczęściej powoływanych wątpliwości w zakresie skuteczności działania omawianej ustawy.

Następnie należy wyjaśnić, że przedsiębiorca lub inna jednostka organizacyjna na rzecz której wykonywane jest zlecenie lub są świadczone usługi przechowuje dokumenty określające sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług oraz dokumenty potwierdzające liczbę godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług przez okres 3 lat od dnia, w którym wynagrodzenie stało się wymagalne. Wskazany obowiązek jest niezależny od wybranego sposobu potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług, a zatem od tego czy sposób ten został określony w zawartej umowie czy też wobec niewskazania tego sposobu w umowie potwierdzenie zostało dokonane przez zleceniobiorcę lub osobę świadczącą usługi.

Wyjątki od obowiązku ewidencjonowania liczby przepracowanych godzin

Nowo dodany art. 8d ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę zawiera katalog umów, w przypadku których nie stosuje się opisanych powyżej przepisów dotyczących ewidencjonowania czasu wykonania zlecenia lub świadczenia usług. Należy jednakowoż wyjaśnić, że wyjątek od obowiązku ewidencjonowania czasu wykonywania zlecenia lub świadczenia usługi, jest jednocześnie wyjątkiem od stosowania minimalnej stawki wynagrodzenia. Zgodnie z art. 8d:

„1. Przepisów art. 8a-8c nie stosuje się do:

1)  umów, o których mowa w art. 734 i art. 750 Kodeksu cywilnego, jeżeli o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług decyduje przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne;

2)  umów dotyczących usług opiekuńczych i bytowych realizowanych poprzez prowadzenie rodzinnego domu pomocy na podstawie art. 52 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930);

3)  umów:
a)    o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej,
b)    o utworzeniu rodziny zastępczej zawodowej lub rodzinnego domu dziecka,
c)    w przedmiocie prowadzenia rodzinnego domu dziecka,
d)    w przedmiocie pełnienia funkcji rodziny pomocowej,
e)    w przedmiocie pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego,
f)    w przedmiocie pełnienia funkcji wychowawcy wyznaczonego do pomocy w kierowaniu placówką opiekuńczo-wychowawczą typu rodzinnego, w przypadku gdy w tej placówce nie ma zatrudnionego dyrektora
- jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba;

4)  umów dotyczących usług polegających na sprawowaniu opieki nad grupą osób lub osobami podczas wypoczynków lub wycieczek - jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba;

5)  umów dotyczących usług opieki domowej nad osobą niepełnosprawną, przewlekle chorą lub w podeszłym wieku, gdy w związku z ich wykonywaniem osoba świadcząca usługi zamieszkuje wspólnie z podopiecznym w jego mieszkaniu lub domu, a ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone jednej osobie lub wspólnie zamieszkującej rodzinie nieprzerwanie przez okres dłuższy niż jedna doba, z wyjątkiem przypadku świadczenia usług we wszelkich placówkach świadczących całodobowe usługi dla osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych lub w podeszłym wieku (…)”.

Warto w tym miejscu podkreślić, że przesłanki wskazane w pkt 1 przytoczonego przepisu muszą być spełnione łącznie, a zatem przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi musi jednocześnie sam decydować o miejscu i czasie wykonywania pracy jak i otrzymywać wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne.

Sankcje

Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy „normie materialnej nakładającej obowiązek zapewnienia minimalnej stawki godzinowej powinna towarzyszyć norma stanowiąca o wykroczeniu w przypadku naruszenia tego obowiązku”. Wobec powyższego obowiązkowi wypłacania zleceniobiorcy bądź świadczącemu usługę minimalnej stawki wynagrodzenia towarzyszy przepis, zgodnie z którym przedsiębiorca, który wypłaca wynagrodzenie poniżej stawki minimalnej „podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł”.

Podsumowanie

Celem wprowadzenia przedmiotowej ustawy jest zwiększenie poziomu życia tych zleceniobiorców i osób świadczących usługi, którzy uzyskali najniższe kwoty. Często bowiem zawieranie umów cywilnoprawnych ma na celu ominięcie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Dopiero praktyka pokaże, czy założony cel został osiągnięty oraz czy uzyskana zostanie „pozytywna zmiana na rynku pracy”. W chwili obecnej można natomiast wskazać, że wątpliwości budzi możliwość manipulowania ewidencją czasu pracy zleceniobiorców i samozatrudnionych. Nadto, w przypadku osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, zarabiających w przeliczeniu na godzinę znacznie więcej niż minimalna stawka wynagrodzenia, potwierdzanie liczby przepracowanych godzin może stać się wyłącznie uciążliwym i nie przynoszącym konkretnych korzyści obowiązkiem.

Radca Prawny Mateusz Romowicz

Aplikant radcowski Anna Niewiadomy

Więcej informacji znajdą Państwo na stronie kancelaria-gdynia.euwww.prawo-korporacyjne.pl

Partnerzy portalu

legal_marine_mateusz_romowicz_2023

Dziękujemy za wysłane grafiki.