Donald Trump poinformował w środę w Nowym Jorku, że podpisał z premierem Japonii Shinzo Abe pierwszą część umowy handlowej, która ma uregulować wymianę usług i towarów między obydwoma krajami. Amerykański prezydent zastrzegł, że obustronne rozmowy będą trwały.

Zdaniem Trumpa środowe złożenie podpisów pod dokumentem to "pierwszy etap" nowej "fenomenalnej" umowy między obydwoma krajami. "To duża część, ale w niedalekiej przyszłości będziemy mieli znacznie więcej - powiedział prezydent USA. - To naprawdę jest bardzo ważne dla naszych rolników".

Podpisanie umowy odbyło się na marginesie Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Po ceremonii Trump wyjaśnił, że zgodnie z porozumieniem Japonia otworzy rynki na produkty amerykańskie o wartości 7 miliardów dolarów, a handel cyfrowy między obydwoma krajami będzie miał wartość 40 miliardów dolarów. W ramach tego zapisu uzgodniono zakaz nakładania ceł na produkty przesyłane drogą elektroniczną, takie jak filmy, muzyka, książki elektroniczne, oprogramowanie lub gry komputerowe.

Zgodnie z dokumentem USA zlikwidują lub zredukują cła na niektóre japońskie towary zmechanizowane, takie jak urządzenia maszynowe, turbiny parowe, rowery i instrumenty muzyczne. Japonia z kolei zobowiązuje się do obniżenia ceł na amerykański eksport wieprzowiny oraz świeżej i mrożonej wołowiny.

Wstępny zarys umowy o handlu między Stanami Zjednoczonymi a Japonią został uzgodniony przez delegacje obu krajów w kuluarach szczytu G7 w Biarritz, który odbywał się pod koniec sierpnia. Trump ujawnił wówczas, że ożywione negocjacje z "niezwykle twardym partnerem handlowym, jakim jest Japonia", były prowadzone od pięciu miesięcy.

Podpisanie dwustronnego, japońsko-amerykańskiego porozumienia handlowego stało się koniecznością w związku z wycofaniem się przez Waszyngton w styczniu 2017 r. z wielostronnej umowy handlowej w regionie Azji i Pacyfiku, znanej jako: Partnerstwo Transpacyficzne (TPP).

Umowa TPP została podpisana przez 12 krajów w lutym 2016 r. Po wycofaniu się USA w styczniu 2017 r., pozostała jedenastka powróciła do rozmów. W listopadzie 2017 r. uzgodniono podstawowe elementy nowej umowy bez udziału USA, przemianowanej na Kompleksowe i Progresywne Partnerstwo Transpacyficzne (Comprehensive and Progressive Trans-Pacific Partnership, CPTPP) lub TPP-11.

Z kolei w styczniu 2019 r. weszła w życie umowa o partnerstwie gospodarczym między UE a Japonią. Umowa ta zniosła zdecydowaną większość z 1 mld euro ceł płaconych corocznie przez unijne przedsiębiorstwa eksportujące do Japonii. Po jej pełnym wdrożeniu Japonia zobowiązała się do zniesienia cła na 97 proc. towarów importowanych z UE.

Obawiając się, że porozumienia handlowe podpisane w ostatnim okresie przez Japonię mogą zmniejszyć wagę strategicznego partnerstwa na linii Waszyngton-Tokio, obejmującego nie tylko kwestie gospodarcze, ale również zagadnienia bezpieczeństwa regionalnego, władze w Waszyngtonie zdecydowały się na intensywne rozmowy ws. nowej umowy z Japonią.