Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie przyjęcia „Założeń do Programu przeciwdziałania niedoborowi wody na lata 2021-2027 z perspektywą do roku 2030”, przedłożoną przez ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej.

Polska należy do grupy państw zagrożonych deficytem wody. W ostatnich latach deficyt ten i związane z nim zjawisko suszy nasiliły się. Zmiany klimatu i wzrost globalnej temperatury prowadzą także do zwiększenia częstotliwości ekstremalnych zjawisk pogodowych.

Obecnie Polska magazynuje wodę w zbiornikach retencyjnych na poziomie ok. 4 mld m3, co stanowi tylko ok. 6,5 proc. objętości średniorocznego odpływu rzecznego. Tymczasem warunki fizyczne i geograficzne Polski stwarzają możliwości retencjonowania na poziomie ok. 15 proc.

Aby ograniczyć ryzyko powodziowe oraz złagodzić skutki suszy opracowany zostanie „Program przeciwdziałania niedoborowi wody” (nazywany Programem rozwoju retencji). Jego przyjęcie planowane jest na IV kwartał 2020 r. – I kwartał 2021 r.

Program będzie zakładał połączenie wszelkich dostępnych metod retencjonowania wody: retencję dużą, małą, sztuczną, naturalną oraz meliorację.

Załącznik do przyjętych założeń programu stanowi wykaz 94 inwestycji, które zostaną zrealizowane do 2027 r. Ich łączny koszt to ok. 10 mld zł.

Efektami programu będą:

• wzrost objętości retencjonowanej wody,

• wzrost pojemności obiektów małej retencji,

• łagodzenie skutków suszy ze szczególnym uwzględnieniem terenów wiejskich i obszarów leśnych,

• zmniejszenie ryzyka powodziowego, w tym związanego z tzw. powodziami błyskawicznymi na terenach zurbanizowanych,

• przywrócenie lub poprawa warunków energetycznego wykorzystania wód,

• zwiększenie udziału lokalnych i regionalnych przedsięwzięć dotyczących tworzenia retencji wodnej,

• zwiększenie społecznej świadomości problemu zmniejszających się zasobów wód i potrzeby ich retencjonowania,

• poprawa warunków rolniczego wykorzystania wód,

• wzmocnienie ekosystemów powstałych lub utrzymanych w wyniku stosowania retencjonowania wód,

• poprawa klasy i stabilności warunków żeglugowych na śródlądowych drogach wodnych,

• poprawa walorów krajobrazowych obszarów związanych z wodami.

Źródła finansowania:

• fundusze europejskie perspektywy finansowej 2021-2027,

• pożyczki lub kredyty udzielone przez międzynarodowe instytucje finansowe: Bank Światowy, Bank Rozwoju Rady Europy, Europejski Bank Inwestycyjny,

• budżet państwa,

• budżety samorządów,

• budżety innych jednostek (m.in. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej),

• partnerstwo publiczno-prywatne.