• <

Opodatkowanie CFC pod lupą OECD, część 1.

19.04.2015 16:51 Źródło: własne
Strona główna Prawo Morskie, Finanse Morskie, Ekonomia Morska Opodatkowanie CFC pod lupą OECD, część 1.

Partnerzy portalu

Opodatkowanie CFC pod lupą OECD, część 1. - GospodarkaMorska.pl

Regulacje dotyczące opodatkowania dochodów kontrolowanych spółek zagranicznych (CFC) w ostatnich latach stały się jednym z najważniejszych instrumentów służących obronie przed agresywną optymalizacją podatkową realizowaną poprzez wirtualne struktury kapitałowe o charakterze transgranicznym. O rosnącym znaczeniu tego typu regulacji dla walki z agresywnym planowaniem podatkowym świadczy umieszczenie ich na liście 15-punktowego „action plan on BEPS” stworzonego przez OECD i G20 w lipcu 2013 r. w celu walki z zaniżaniem podstawy opodatkowania i transferu dochodów. Ze względu na to, że regulacje dotyczące CFC celują przede wszystkim w wielonarodowe struktury kapitałowe, na których prawie zawsze oparte jest prowadzenie działalności żeglugowej, warto przyjrzeć się kierunkom modelowania tych regulacji.

3 kwietnia 2015 r. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) opublikowała projekt dokumentu dotyczącego wzmocnienia zasad opodatkowania zagranicznych spółek kontrolowanych (CFC) i skierowała go do konsultacji publicznych. Dokument zawiera rozważania na temat docelowego kształtu zasad opodatkowania CFC z uwzględnieniem zapewnienia szczelności systemów podatkowych w przypadku budowania przez podatników struktur opartych na podmiotach zlokalizowanych w różnych państwach świata. Dokument ten nie jest jeszcze ostateczną i uzgodnioną przez Komisję Spraw Podatkowych (CFA) wersją raportu OECD. Wersja taka zostanie ostatecznie stworzona po konferencji w Paryżu zaplanowanej na 12 maja 2015 r. Pomimo tymczasowego i niepełnego charakteru projektu, warto zwrócić uwagę na jego istotne elementy ze względu na to, że obrazuje on najnowsze podejście OECD do kwestii opodatkowania CFC, a tym samym trendy interpretacyjne wiodących gospodarek światowych. W części pierwszej artykułu zawarte zostały podstawowe założenia stosowania regulacji CFC, a także zakres zastosowania tych regulacji.

Podstawowe założenia

Zgodnie z założeniami projektu, regulacje dotyczące opodatkowania CFC powinny być konstruowane w taki sposób, aby ich stosowanie nie prowadziło do utraty konkurencyjności podmiotów ulokowanych w państwach, gdzie takie regulacje obowiązują, a co za tym idzie do konieczności relokacji głównej siedziby przedsiębiorstwa w celu ucieczki od tego typu przepisów. W tym celu zazwyczaj wyłącza się spod regulacji dochód związany z faktyczną, ekonomicznie uzasadnioną działalnością kontrolowanej spółki zagranicznej. Drugim sposobem na utrzymanie konkurencyjności jest zapewnienie, by podobne lub takie same regulacje dotyczące CFC wprowadziło jak najwięcej państw.

W projekcie zwrócono uwagę na fakt, że omawiane regulacje muszą być także zgodne z zasadami obowiązującymi Unii Europejskiej oraz orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który niejednokrotnie wypowiadał się w kwestii opodatkowania zagranicznych spółek kontrolowanych. Stosowanie odmiennych regulacji dotyczących opodatkowania CFC w państwach Unii w stosunku do tych stosowanych poza Unią doprowadziłoby według OECD do nieuzasadnionych nierówności.

Regulacje dotyczące opodatkowania CFC nie powinny prowadzić do nadmiernego wzrostu kosztów administracyjnych, przy czym istotne jest znalezienie złotego środka pomiędzy kosztami i czasem poświęconym na dostosowanie się do przepisów, a ich skutecznością. Należy ponadto zauważyć, że według OECD głównym celem tego typu regulacji nie powinno być zwiększenie wpływów podatkowych poprzez wprowadzanie dodatkowego podatku. W pierwszej kolejności regulacje dotyczące CFC powinny być środkiem prewencyjnym, zapobiegającym nieuzasadnionemu ekonomicznie przerzucaniu dochodów do państw o niskich lub zerowych stawkach podatku dochodowego. Ponadto istotne z punktu widzenia OECD jest wprowadzenia takich regulacji, które uchronią przed rozkładem podstawy opodatkowania nie tylko państwa je wprowadzające, ale także te, które mogą podatkowo „ucierpieć” przy zastosowaniu struktur budowanych w oparciu o podmioty ulokowane w wielu jurysdykcjach.

Istotne jest także takie ukształtowanie przepisów, by ich zastosowanie nie prowadziło do podwójnego opodatkowania tych samych dochodów, a także ukształtowanie takich regulacji dotyczących opodatkowania CFC, aby współgrały z uregulowaniami dotyczącymi cen transferowych, ze względu na to, że zastąpienie jednego typu regulacji drugim nie jest systemowo możliwe.

Zakres zastosowania przepisów dotyczących opodatkowania CFC


Do prawidłowego ustalenia, czy do danego podmiotu powinny mieć zastosowanie regulacje dotyczące CFC, wymagane jest ustalenie zakresu zastosowania owych przepisów. OECD rekomenduje szerokie zastosowanie regulacji, tak by objęte nimi zostały również spółki osobowe, trusty, a także zakłady. Ponadto sugerowane jest wprowadzenie zasad zwalczających próby ominięcia regulacji poprzez odmienne traktowanie tego samego podmiotu przez różne jurysdykcje.

Istotne dla określenia zakresu zastosowania regulacji jest także ustalenie odpowiednich progów, poniżej których regulacje nie znajdą zastosowania. Ma to na celu wyłączenie z zastosowania przepisów sytuacji, w których istnieje niewielkie ryzyko świadomego zaniżania podstawy opodatkowania i skupienie uwagi na przypadkach, w których w istocie dochodzić może do uchylania się od opodatkowania, szczególnie w znacznych rozmiarach. Odpowiednie ukształtowanie wysokości progów spowoduje również ograniczenie niepotrzebnych działań administracyjnych. Warto zauważyć, że zgodnie z zaleceniami OECD, podmioty nie objęte zakresem regulacji ze względu na nie osiągnięcie minimalnych progów, powinny mimo wszystko podlegać pewnym obowiązkom informacyjnym.

OECD rekomenduje stosowanie następujących wymogów dotyczących wspomnianych progów:

    •    próg de minimis – poniżej którego dochód kontrolowanej spółki zagranicznej nie jest brany pod uwagę do opodatkowania jako dochód CFC. OECD zwróciło uwagę na fakt omijania tego typu progów poprzez celowe zakładanie wielu podmiotów, z których każdy osiąga dochód poniżej ustanowionego progu. Z tego względu w przypadku ustanawiania postanowień de minimis, sugerowane jest zastosowanie zasad dotyczących zwalczania omijania tych progów. Zasady takie stosowane są już w niektórych jurysdykcjach.
    •    próg niskiego opodatkowania – wskazuje wysokość opodatkowania w państwie siedziby CFC, poniżej której znajdą zastosowanie regulacje. OECD wskazuje na różne metody dotyczące wskazywania jurysdykcji, w których podatek jest wystarczająco niski, by objąć podmioty w nich ulokowane regulacjami dotyczącymi CFC. Do metod tych należą ustanawianie czarnych/białych list państw, na których umieszczane są państwa o niskim/wysokim stopniu opodatkowania, czy też metody porównawcze wymagające zestawienia wysokości podatku w danym państwie z wysokością podatku w państwie siedziby podmiotu kontrolującego CFC. W tym miejscu zwrócono uwagę na to, że do wszelkich porównań wysokości podatków powinny być brane pod uwagę efektywne stawki opodatkowania.
Ostatnim istotnym elementem dotyczącym zakresu zastosowania regulacji jest określenie, kiedy nad danym podmiotem sprawowana jest kontrola, wystarczająca do uznania tego podmiotu za CFC. OECD rekomenduje definiowanie kontroli poprzez dwa czynniki:
    •    typ kontroli
W tym miejscu wyróżniono prawną kontrolę podmiotu, poprzez posiadanie udziałów odpowiadającym prawom głosu w decyzjach podejmowanych przez podmiot, oraz kontrolę gospodarczą, skupiającą się na prawach do kapitału w pewnych sytuacjach, takich jak np. likwidacja spółki. Zwrócono także uwagę, że w niektórych sytuacjach mamy do czynienia z kontrolą de facto, która przejawia się w faktycznym podejmowaniu decyzji przez inny podmiot mimo braku widocznych na zewnątrz prawnych uwarunkowań w tym zakresie.

    •    poziom kontroli
OECD uznało, że jeżeli celem regulacji jest objęcie nią wszelkich podmiotów, w których kontrola jest wystarczająca do przerzucania dochodów, właściwym progiem udziałów czy głosów powinno być 50%. OECD wskazało, że większość istniejących regulacji zakłada wysokie (ponad 50%) progi kontroli, jednak możliwe jest w niektórych sytuacjach obniżenie ich poniżej 50%, jako przykład podając regulacje nowozelandzkie, które przewidują próg 40%.

Warto zauważyć, że wzorcowymi regulacjami dotyczącymi CFC powinny być objęte zarówno podmioty kontrolowane bezpośrednio, jak i ta których kontrola jest jedynie pośrednia, tj. z powiązań kapitałowych między kilkoma podmiotami wynika, że podmiot nie będący bezpośrednim udziałowcem innego podmiotu może sprawować nad nim kontrolę, posiadając udziały w innym podmiocie.

Podsumowanie


Wiele cywilizowanych państw posiada już stosowne regulacje dotyczące opodatkowania zagranicznych spółek kontrolowanych. Do grona tych jurysdykcji od 1 stycznia 2015 dołączyła Polska. Poddany obecnie konsultacjom przez OECD raport dotyczący tych regulacji, niezależnie od jego ostatecznego kształtu, nie będzie powszechnie obowiązującym prawem, jednak biorąc pod uwagę wyrażoną wielokrotnie wolę państw członkowskich OECD do wprowadzania wytycznych organizacji w życie, można się spodziewać, że w niedługim okresie regulacje dotyczące opodatkowania CFC zostaną, na bazie prac OECD, w wielu państwach świata ujednolicone. Nadto właściwie wszystkie regulacje dotyczące tej materii, w tym również polskie przepisy, są w znacznej części nieostre i to właśnie dzięki takim raportom zarówno organy podatkowe, jak i zainteresowani podatnicy, będą mogli uzyskiwać wytyczne interpretacyjne dla poszczególnych przepisów wspomnianej regulacji.

Dlatego więc prace nad raportem będą mieć fundamentalne znaczenie dla tych przedsiębiorstw żeglugowych, które prowadzą działalność z wykorzystaniem spółek ulokowanych w różnych jurysdykcjach.

Część druga artykułu zawierać będzie kwestie określenia dochodów CFC, ich obliczania a także kwestii zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, mogącemu wyniknąć ze stosowania regulacji dotyczących opodatkowania CFC.

Radca prawny Aleksander Błahy
Aplikant radcowski Paweł Bilicki
„Marek Czernis Kancelaria Radcy Prawnego”
w Szczecinie

Więcej informacji znajdą Państwo na stronie www.czernis.pl

Partnerzy portalu

KONFERENCJA_PRAWA_MORSKIEGO_UG_2024
legal_marine_mateusz_romowicz_2023

Dziękujemy za wysłane grafiki.