Komisja handlu międzynarodowego europarlamentu poparła we wtorek umowę handlowo-inwestycyjną między UE, a Wietnamem. Urzędnicy w Brukseli określają porozumienie najbardziej ambitnym, jakie UE kiedykolwiek zawarła z krajem rozwijającym się.
Za zawarciem umowy o wolnym handlu z Wietnamem opowiedziało się 29 europosłów; 6 było przeciwko, a 5 wstrzymało się od głosu. Ostateczną zgodę na porozumienie musi wyrazić jeszcze cały Parlament Europejski.
Umowa usunie praktycznie wszystkie taryfy między obiema stronami w horyzoncie dekady. PE podkreśla, że będzie ona chronić europejskie produkty i umożliwi firmom ze starego kontynentu dostęp do wietnamskiego rynku zamówień publicznych. Umowa ma być również instrumentem ochrony środowiska, a także praw pracowniczych w rządzonym przez partię komunistyczną Wietnamie. Krytycy wskazywali na łamanie praw człowieka i praw pracowniczych w Wietnamie kwestionując zawieranie porozumienia z tym krajem.
"Wraz ze zgodą na tę umowę komisja handlu daje pozytywny sygnał regionowi Azji południowo-wschodniej i reszcie świata w czasie rosnących napięć handlowych. Jestem przekonany, że oprócz znaczenia geopolitycznego i gospodarczego umowa ta przyspieszy proces reform w Wietnamie. Ratyfikacja wzmocni dalszy postęp w zakresie norm pracy i ochrony środowiska oraz poszanowania praw człowieka" - oświadczył po głosowaniach belgijski europoseł EKR Geert Bourgeois.
Umowa z Wietnamem jest drugim tego typu porozumieniem Unii Europejskiej z krajem ASEAN, czyli Stowarzyszeniem Narodów Azji Południowo-Wschodniej. Przewiduje ona natychmiastowe zniesienie ceł obejmujących 65 proc. eksportu z UE do Wietnamu. Obrót resztą towarów - w tym motocyklami, samochodami, farmaceutykami, chemikaliami, winami, drobiem i wieprzowiną - ma być stopniowo liberalizowany w ciągu dziesięciu lat.
71 proc. wietnamskiego eksportu do UE będzie zwolnione z cła od pierwszego dnia obowiązywania umowy. Kolejne produkty mają być włączone do tego zbioru w ciągu siedmiu lat. Bezcłowy wietnamski wywóz wrażliwych produktów rolnych, takich jak ryż, czosnek lub jajka, ma być ograniczony.
Umowa zakłada też zniesienie barier pozataryfowych w sektorze motoryzacyjnym, licencji eksportowych i importowych oraz procedur celnych. Wietnam zaakceptował znak "Made in EU" dla produktów nierolnych i oznaczenia geograficzne 169 charakterystycznych produktów unijnych, takich jak ser Parmigiano Reggiano, czy szampan. Na podobnej zasadzie 39 wietnamskich produktów będzie chronionych w UE.
Zgodnie z umową, przedsiębiorstwa w UE będą miały lepszy dostęp do usług biznesowych, środowiskowych, pocztowych i kurierskich, bankowych, ubezpieczeniowych i transportu morskiego w Wietnamie. Firmy z UE będą też mogły ubiegać się o kontrakty wietnamskich ministerstw, czy przedsiębiorstw państwowych. W przypadku naruszenia praw człowieka umowa handlowa UE-Wietnam może zostać zawieszona.
Komisja handlu PE zgodziła się również (26 głosami za, siedmioma przeciw i sześcioma wstrzymującymi się) na mechanizm rozstrzygania sporów między inwestorami, a państwem.
Parlament ma głosować nad tym porozumieniem na lutowej sesji w Strasburgu. Później będzie ją musiała również zaakceptować Rada UE.
Wietnam jest drugim co do wielkości partnerem handlowym UE w Stowarzyszeniu Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN) po Singapurze, z obrotem towarowym o wartości 47,6 mld euro rocznie. Eksport UE do tego kraju rośnie o 5-7 procent rocznie, ale deficyt handlowy UE z Wietnamem wyniósł w 2018 roku 27 miliardów euro.
UE importuje z Wietnamu sprzęt telekomunikacyjny, odzież i produkty spożywcze. Eksportuje tam głównie towary takie jak maszyny i urządzenia transportowe, chemikalia i produkty rolne.