Ćwiczenie Anakonda-16 ma sprawdzić zdolność państw NATO do obrony wschodniej flanki sojuszu – mówił w poniedziałek w Warszawie szef MON Antoni Macierewicz, otwierając ćwiczenie. W ceremonii wzięli udział dowódcy polskiego wojska i amerykańskich wojsk lądowych.

Anakonda to największe ćwiczenie wojskowe w Polsce po 1989 r.; tegoroczne - szóste, zacznie się we wtorek i potrwa do 17 czerwca. Weźmie w nim udział ok. 31 tys. żołnierzy, w tym 12 tys. z Polski. Oprócz Wojska Polskiego wezmą w nim udział żołnierze z 18 państw NATO i pięciu państw partnerskich, wyposażone w 3 tys. pojazdów, 105 samolotów i śmigłowców oraz 12 okrętów.

„Trzeba podkreślić, że w tych trudnych warunkach, w jakich dzisiaj znajdujemy się w Polsce i na wschodniej flance, wasz udział i te ćwiczenia mają przede wszystkim funkcję obronną” – zwrócił się do żołnierzy z krajów sojuszniczych i partnerskich. Celem jest sprawdzenie zdolności krajów sojuszu obrony terytorium wschodniej flanki" - mówił minister. „Szczególnie zależy nam na sprawdzeniu skuteczności zgrania działań żołnierzy i dowództw” - dodał.

Podkreślił, że w tegorocznej edycji ćwiczenia Anakonda wezmą po raz pierwszy udział pododdziały obrony terytorialnej, która ma się stać odrębnym rodzajem sił zbrojnych. Wyraził przekonanie, że cele postawione przed ćwiczeniem zostaną osiągnięte - "rubieże będą obronione, a potencjalni wrogowie skutecznie odstraszeni".

"Żołnierze! Przechodząc wzdłuż waszego szpaleru, patrzyłem na wasze twarze; patrzyłem na wasze postacie; widziałem, jaką potęgę tworzy zjednoczony sojusz sił Sojuszu Północnoatlantyckiego" - powiedział Macierewicz.

Kierownik ćwiczenia, dowódca operacyjny rodzajów sił zbrojnych gen. broni Marek Tomaszycki podkreślił, że Anakonda to największy sprawdzian zgrania i reakcji wojska na współczesne zagrożenia.

"Anakonda-16 jest najważniejszym ćwiczeniem sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, z udziałem kontyngentów narodowych ponad połowy krajów NATO oraz krajów partnerskich. Tegoroczna edycja będzie ćwiczeniem sojuszniczym, skoncentrowanym na budowaniu bezpieczeństwa w transparentny sposób" – powiedział Tomaszycki. Dodał, że ćwiczenie będzie też sprawdzianem współdziałania wojska z układem pozamilitarnym.

Szef sztabu US Army (amerykańskich wojsk lądowych) gen. Mark Milley powiedział, że przez udział w ćwiczeniu chcą one pokazać solidarność z Polską i NATO. "Armia Stanów Zjednoczonych, jak i Stany Zjednoczone mają jeden cel, który chcą osiągnąć podczas tego ćwiczenia. Chcą pokazać, że stoją ramię w ramię z Polską, ramię w ramię z narodem polskim, ramię w ramię z armią polską i w końcu – ramię w ramię z Sojuszem Północnoatlantyckim po to, aby każdy kraj był wolny i niepodległy" – zadeklarował Milley w warszawskim Rembertowie, gdzie odbyła się ceremonia rozpoczęcia kolejnej edycji ćwiczenia Anakonda.

Jak wskazał Milley, Europa od 70 lat – w części od ponad 25, jakie minęły od upadku muru berlińskiego - pokazuje, jak "pokój i dobrobyt mogą się rozwijać w zgodzie z praworządnością, społeczeństwem otwartym, poszanowaniem praw człowieka i wolności wyznania, i poglądów politycznych, co jest prawem wszystkich obywateli". "Stany Zjednoczone oczywiście podzielają te wartości, ponieważ leży to w naszym wspólnym interesie, i chcemy bronić tych wartości dla przyszłych pokoleń. My, armia Stanów Zjednoczonych, jesteśmy zdeterminowani, by wziąć w tym udział" – powiedział Milley.

Podkreślił, że sojusznicy muszą wzmocnić wspólną obronę i być w stanie odstraszać potencjalnego agresora. "Rząd Stanów Zjednoczonych i moi przełożeni zdecydowali o zwiększeniu obecności armii Stanów Zjednoczonych w Europie. Zwiększamy dyslokację ciężkiego sprzętu w tym regionie, polepszamy naszą infrastrukturę, organizujemy dużo ćwiczeń wojskowych i szkoleń wraz z naszymi partnerami. Sukces tych wysiłków będzie widoczny przede wszystkim podczas ćwiczenia Anakonda" – powiedział Milley.

Dowódca amerykańskich wojsk lądowych w Europie gen. broni Ben Hodges, który jest kierownikiem ćwiczenia ds. wojsk koalicyjnych, podkreślił, że "nikt nie powinien mieć wątpliwości co do zaangażowania Stanów Zjednoczonych w pokój i bezpieczeństwo w Europie". Podkreślił, że US Army wydzieliła do udziału w ćwiczeniu wielu żołnierzy, także Gwardii Narodowej, i znaczne ilości sprzętu. "Innymi słowy, całe wojska lądowe USA są zaangażowane w ćwiczenie Anakonda. Już teraz wyciągamy wnioski dotyczące logistyki, interoperacyjności, struktur dowodzenia w środowisku międzynarodowym" – dodał Hodges.

Pytany o plany rozmieszczenia sprzętu dla amerykańskiej ciężkiej brygady rotacyjnie ćwiczącej w regionie, Hodges przypomniał, że USA postanowiły dodatkowo wysłać od przyszłego roku do Europy rotujące co 9 miesięcy siły wielkości brygady. Jak powiedział, Każda brygada będzie miała okazję przećwiczyć rotację z USA do europejskich portów morskich i lotniczych, a stamtąd dalej do miejsc dyslokacji.

„Każda brygada będzie przyjeżdżała ze swoim sprzętem. To oczywiście znacząca inwestycja, ale też lepszy sposób, by zapewnić tę obecność” - powiedział. Dodał, że taka formuła wymaga poniesienia kosztów, ale z drugiej strony to także okazja, by przećwiczyć przerzut całej brygady. Zastrzegł, że dopóki lipcowy szczyt NATO nie podejmie konkretnych decyzji, nie może się wypowiadać o szczegółach lokalizacji jednostek tworzących brygadową grupę bojową.

„Spodziewam się, że jej bataliony zostaną rozmieszczone w każdym z krajów bałtyckich, Polsce, Rumunii i Bułgarii” – dodał, zaznaczając, że jeden z batalionów powinien stacjonować w amerykańskiej bazie na południu Niemiec, co - jak dodał - także będzie wymagało pewnej rotacji; trzeba będzie także wybrać miejsce na dowództwo brygady.

Odnosząc się do relacji NATO-Rosja i możliwego wpływu ćwiczenia Anakonda na te stosunki, gen. Hodges zapewnił, że „sojusz chciałby, aby Rosja znowu stała się częścią społeczności międzynarodowej”, co wymaga przejrzystości działań po stronie Rosji. „Rosja ma wciąż 7000 żołnierzy w Abchazji i Osetii Południowej, bez jakiejkolwiek podstawy prawnej, wciąż okupuje Krym, utrzymuje jednostki na wschodzie Ukrainy” – dodał. „Polska zaprosiła Rosję w charakterze obserwatora, Rosja niestety odrzuciła to zaproszenie. Mam nadzieję, że zmienią zdanie, na pewno będą tu mile widziani” – wskazał.

Zdaniem Hodgesa fakt, że Anakonda-16 odbywa się na kilka tygodni przed lipcowym szczytem NATO, to okazja, by zademonstrować postępy, jakie sojusz poczynił od poprzedniego szczytu, np. pod względem planu działań na rzecz gotowości (RAP), interoperacyjności i logistyki.

Ćwiczenie Anakonda odbywa się od 2006 r. co dwa lata. Jest organizowane przez Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych. W tym roku jego celem jest zgrywanie narodowych i koalicyjnych dowództw oraz pododdziałów w ramach połączonej operacji obronnej w warunkach zagrożeń hybrydowych.