W miejsce Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej (IEŚW) w Lublinie powstanie Instytut Europy Środkowej - zakłada projekt ustawy przyjęty we wtorek przez rząd. Nowy instytut będzie funkcjonował jako państwowa osoba prawna.

"Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o Instytucie Europy Środkowej, przedłożony przez sekretarza stanu, szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów" - czytamy we wtorkowym komunikacie CIR.

Instytut Europy Środkowej utworzony będzie na bazie likwidowanego Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej (IEŚW) w Lublinie. IEŚW był powołany w 2001 r. jako jednostka badawczo-rozwojowa, a od 2010 r. funkcjonuje jako instytut badawczy. Tymczasem nowy instytut będzie funkcjonował jako państwowa osoba prawna. "Taki status umożliwi mu bardziej efektywne wykonywanie powierzonych zadań, a także poszerzy autonomię merytoryczną, pozwalając zespołowi badawczemu na pełniejsze angażowanie się w sprawy międzynarodowe, w szczególności w szeroko rozumianą problematykę geopolityczną, społeczną i gospodarczą" - napisano w komunikacie CIR. Nadzór nad Instytutem będzie sprawował premier.

W komunikacie CIR poinformowano, że konieczność utworzenia Instytutu Europy Środkowej wynika z faktu, że żaden z istniejących instytutów o statusie państwowego instytutu badawczego nie zajmuje się zagadnieniami geopolitycznymi skupionymi wokół inicjatywy Trójmorza oraz współpracy państw Europy Środkowej i Środkowo-Wschodniej. "Natomiast Inicjatywa Trójmorza jest jednym ze strategicznych projektów rządu w obszarze polityki zagranicznej, który ma przyczynić się do wzmocnienia współpracy państw zaangażowanych w ten projekt, w tym gospodarczej (wspólne inwestycje infrastrukturalne) oraz wzmocnienia Unii Europejskiej" - napisano w komunikacie.

W rządowym komunikacie oceniono, że projekt ten "może zainteresować USA i Chiny oraz przyczynić się do większej integracji krajów Europy Wschodniej ze strukturami europejskimi. Dlatego potrzebne jest odpowiednie zaplecze analityczne do podejmowania decyzji politycznych w tym obszarze oraz budowania szerszego poparcia dla tego przedsięwzięcia".

Zadaniami nowego instytutu będzie m.in. prowadzenie działalności analitycznej wspierającej działania polityczne na rzecz budowania współpracy z państwami Europy Środkowej i Środkowo-Wschodniej. Instytut ma też powadzić współpracę z zagranicznymi podmiotami zajmującymi się stosunkami międzynarodowymi, zwłaszcza z podmiotami w państwach Europy Środkowej i Środkowo-Wschodniej.

W projekcie zakłada się też, że IEŚ prowadzić będzie badania naukowych w dziedzinie nauk społecznych i humanistycznych. Chodzi zwłaszcza o badania dotyczące stosunków międzynarodowych, polityki zagranicznej, planowanych projektów współpracy międzynarodowej i transgranicznej w Europie Środkowej i Środkowo-Wschodniej oraz przygotowywanie analiz, ekspertyz i studiów związanych z tymi zagadnieniami.

Instytut ma też promować poza granicami naszego kraju polską myśl społeczną dotyczącą stosunków oraz współpracy międzynarodowej, polityki zagranicznej i historycznej.

Zadaniem instytutu ma być m.in. przekazywanie analiz, ekspertyz oraz ich wyników organom władzy publicznej czy gromadzenie specjalistycznego księgozbioru i dokumentacji naukowej oraz organizowanie szkoleń czy konferencji dotyczących prowadzonej problematyki badawczej; organizowanie seminariów i konferencji w celu prezentowania wyników prowadzonych badań;

Przychodami Instytutu będą m.in. dotacje z budżetu państwa (na realizację zadań i pokrycie bieżących kosztów działalności), środki pochodzące z funduszy unijnych oraz przychody z prowadzonej działalności gospodarczej i innej.

Zgodnie z projektem ustawa ma obowiązywać po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.