Tworzymy system polityki surowcowej państwa, do którego kluczem ma być Polska Agencja Geologiczna; liczę, że będzie on gotowy w ciągu dwóch lat - mówił w środę w Katowicach Główny Geolog Kraju i pełnomocnik rządu ds. polityki surowcowej państwa Mariusz Orion Jędrysek.

W Katowicach odbyło się drugie z cyklu regionalnych spotkań konsultacyjnych dotyczących projektu "Polityki Surowcowej Państwa" – poświęcone pozyskiwaniu surowców ze złóż kopalin. Pierwsze miało miejsce 17 stycznia w Krakowie, kolejne planowane są m.in. we Wrocławiu, Szczecinie, Gdańsku, Poznaniu i Rzeszowie.

„Tworzymy system, który przewiduje Polityka Surowcowa Państwa – twardy, dobry, szybki system” - zapowiedział w środę w Katowicach Jędrysek. „Myślę, że ten system będzie w ciągu dwóch lat gotowy” - ocenił, uzależniając to od dalszego wsparcia w jego tworzeniu m.in. ze strony szefa rządu i ministra energii. „Dzisiaj wiele rzeczy jest do wykonania, zaczynamy od nowa budować na ruinach politykę surowcową” - przekonywał.

Wyjaśniał, że Polityka Surowcowa Państwa ma zapewnić w tym obszarze podaż – przy obniżeniu ryzyka inwestycyjnego. Choć działalność geologiczna jest koncesjonowana, z czym wiąże się szereg procedur i zagadnień, zdiagnozowanych jest w tej materii wiele problemów, np. z kontrolą opłat – dziś deklaratywnych, czy niekontrolowanym wydobyciem.

Jak mówił Jędrysek, w tym systemie znajduje się przedsiębiorca – działający w zakresie, którego nie zabrania mu prawo i również w znacznym zakresie niekontrolowany. Nieuporządkowany jest również system administracji geologicznej, częściowo oparty o wręcz wolontariacką pracę organów doradczych. Część zadań w tym zakresie pełnią też instytucje naukowe, których interes powinien być oddzielony od interesu państwa.

„Pojawia się pewna niewypełniona luka – konieczność wsparcia merytorycznego dla przedsiębiorcy, dla administracji i dla organu: ministra środowiska działającego przy pomocy głównego geologa kraju. Tę lukę musi wypełnić jednostka, którą my dzisiaj nazywany Polską Agencją Geologiczną” - wyjaśnił wiceminister środowiska.

Jak zapowiedział, wdrażająca politykę surowcową państwa Polska Agencja Geologiczna ma być państwową agencją wykonawczą – "wypełniającą lukę między środowiskiem naukowym, przemysłem i administracją geologiczną".

„Spodziewamy się, że będzie zajmowała się gospodarowaniem środkami publicznymi (…) - na poszukiwanie, rozpoznanie geologiczne, dysponowanie informacją geologiczną, obniżenie ryzyka inwestycyjnego, ale zabezpieczenie także interesów państwa. (…) Ma to być po prostu gospodarz geologii surowcowej, którego dzisiaj nie mamy” - mówił Jędrysek wskazując, że projekt utworzenia Agencji trafił już do Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Zaprezentowany jesienią ub. roku projekt Polityki Surowcowej Państwa, jest efektem pracy międzyresortowego zespołu, którego przewodniczącym jest Jędrysek – przy wsparciu Polskiej Akademii Nauk. Projekt po uzgodnieniach międzyresortowych trafił do przewidzianych na około rok konsultacji społecznych. Podlega równocześnie rozbudowie – o załączniki czy rządowe programy (np. przyjęty w ub. roku Program rozpoznania Geologicznego Oceanów).

Według resortu środowiska wejście w życie Polityki Surowcowej Państwa ma mieć znaczący wpływ na rozwój technologii, stworzenie ułatwień gospodarczych i podatkowych dla przedsiębiorców, zwiększenie świadomości społecznej w zakresie gospodarki surowcami, pozyskiwanie surowców poza granicami kraju, bezzbiornikowe magazynowanie substancji w górotworze oraz pozyskiwanie surowców z odpadów (gospodarka o obiegu zamkniętym) i wykorzystanie energii geotermalnej.

Wypracowany dotąd projekt polityki surowcowej zawiera m.in. plan działań zmierzających w tym zakresie do świadomego oddziaływania na gospodarkę; ma także stworzyć narzędzia, które pozwolą skutecznie prognozować zjawiska ekonomiczne i umożliwią elastyczną reakcję państwa np. na nagłe zmiany na światowym rynku surowców.

Realizacja polityki surowcowej ma służyć racjonalnemu gospodarowaniu zasobami kopalin i surowców pochodzących ze źródeł wtórnych, a także wyznaczaniu kierunków badań i inwestycji geologiczno-górniczych, zgodnie z obecnym stanem wiedzy i etapem rozwoju.

Efektem realizacji Polityki Surowcowej Państwa mają być m.in.: wzrost bezpieczeństwa surowcowego, rozwój gospodarczy zapewniający konkurencyjność gospodarki, rozwój społeczny i naukowo-techniczny, stopniowe wdrażanie modelu gospodarki o obiegu zamkniętym (poprzez minimalizację ilości odpadów i maksymalizację odzysku surowców), większy wpływ na kształtowanie i wdrażanie polityk międzynarodowych.