Dwa tygodnie temu na łamach portalu www.gospodarkamorska.pl ukazał się artykuł o tym jakie warunki muszą spełnić marynarze, aby otrzymać kredyt hipoteczny. Dziś w związku z dużą dyskusją na temat franka, poniżej materiał o tym co może zrobić marynarz, jeżeli zaciągnął kredyt hipoteczny w tej walucie.

Na początku roku, rozbrzmiała ogromna dyskusja na temat franka, portale internetowe straszyły czerwonymi nagłówkami, a żółte paski stacji telewizyjnych wyświetlały najróżniejsze rozwiązania polityków dla tak dramatycznej sytuacji, ale czy naprawdę sytuacja osób, które wzięły kredyt we frankach jest, aż tak zła?

W latach 2005- 2008, banki zachęcały klientów do brania kredytów we frankach. Wynikało to z zaostrzeń nałożonych przez Komisję Nadzoru Finansowego, które nałożyły regulacje praktycznie uniemożliwiające zaciąganie kredytów. Rozwiązaniem zarówno dla banków, których oferta kredytów mieszkaniowych została stosunkowo ograniczona i klientów, których nie stać było na wzięcie kredytu w złotówkach, był frank szwajcarski. Waluta ta od lat charakteryzowała się atrakcyjnym kursem, a jej oprocentowanie sprawiało, że raty kredytu były zdecydowanie niższe, niż tego wziętego w z rodzimej walucie. Wszystko byłoby pięknie gdyby nie kryzys, a następnie styczeń 2015, kiedy to Bank Szwajcarii zdecydował o zaprzestaniu obrony kursu franka. Doprowadziło to do gwałtownego wzrostu kursu i ogólnej paniki na rynku kredytów mieszkaniowych w Polsce, gdzie większa część kredytów brana była właśnie w tej walucie.

W kraju ogłoszono niemal stan nadzwyczajny, a politycy zaczęli się wyprzedzać w idealnych rozwiązaniach, którym bliżej było do obietnic wyborczych, niż realnej oceny sytuacji. Bo „frankowicze” przez wiele lat płacili raty o wiele niższe niż inni kredytobiorcy, którzy obawiali się ryzyka walutowego i zaciągnęli kredyt w złotówkach. Ponad to, nadal kredyty wzięte we frankach mają korzystniejsze warunki niż te złotówkowe, a ich ogólny koszt jest niższy.

Sytuacja wygląda inaczej kiedy porówna się saldo zadłużenia obu kredytów, zaciągniętego w złotówkach i frankach. Zadłużenie osoby, która wzięła kredyt w złotówkach konsekwentnie maleje, kiedy to osoby które wzięły kredyt w walucie, muszą liczyć się z tym, że może ono wzrastać lub maleć zgodnie z trendem waluty.
Ministerstwo Finansów wraz z Komisją Nadzoru Finansowego już w 2013 roku, analizowało możliwość przewalutowania kredytów z franka na złotówki, po kursie z dnia zaciągnięcia kredytu, wtedy jednak pomysł ten został odrzucony. Rząd argumentował swoją decyzję równym traktowaniem wszystkich „frankowiczów” i osób, które zaciągnęły kredyt w złotówkach. Banki twierdzą, że ci którzy zdecydowali się na kredyt we frankach byli poinformowani, iż niższa rata ich kredytu obciążona jest ryzykiem wahań kursu walut i mimo wszystko zaciągnęli kredyt.

W ostatnich dniach temat na nowo powrócił. 5 sierpnia w sejmie przeszła ustawa, która zakłada, że to banki pokryją 90% kosztów przewalutowania kredytów na złotówki. Koncepcja ustawy polega na tym, iż obliczona zostanie różnica między saldem kredytu zaciągniętego we frankach i złotówkach. 10% tej różnicy, kredytobiorca będzie musiał spłacić wraz z pozostałymi ratami, a 90% zostanie umorzone.  

Oczywiście rozwiązanie takie będzie dobrowolne i klient sam zdecyduje czy użyje takiej opcji. Zakłada się, że do 2020 roku z tej opcji skorzysta aż 500 tys. osób. Warunkiem jakie muszą spełnić było zakupienie mieszkania o maksymalnej powierzchni 100 m2, lub domu o maksymalnej powierzchni 150 m2. Ustawa, aby wejść w życie musi jeszcze zostać zaakceptowana przez senat. Przed tym sprawdzone musi zostać, czy takie rozwiązanie problemu nie spowoduje zbytniego obciążenia banków i zaburzenia płynności sektora finansowego.

Co więc można zrobić, zanim ustawa zacznie obowiązywać, a rata kredytu znacząco obciąża nasz budżet domowy? Po pierwsze bankom również zależy, aby ten kredyt został spłacony, dlatego w tej sytuacji są bardziej skłonne do negocjacji. Jedną z opcji jest wydłużenie terminu spłaty kredytu, wielkość raty spadnie i będzie bardziej przyjazna dla aktualnego stanu naszego portfela, ale tu pamiętać trzeba o dwóch kwestiach. Po pierwsze jeżeli przy podpisywaniu umowy kredytowej wybraliśmy maksymalny okres spłaty kredytu, bank może nie zgodzić się, aby wydłużyć go jeszcze bardziej. Po drugie wydłużenie okresu spłaty kredytu wiąże się z dodatkowymi odsetkami, więc cena rozłożenia problemu w czasie może okazać się dosyć wysoka. Innym mniej inwazyjnym sposobem, są tak zwane wakacje kredytowe, czyli okresowe zawieszenie płatności raty. Oczywiście ratę będzie kiedyś trzeba zapłacić, ale możemy wybrać wygodny dla nas sposób. Raty są rozłożone i dodane do innych rat, co spowoduje, że przez jakiś okres nie będziemy musieli ich spłacać, ale po jego zakończeniu nasza rata wzrośnie. To rozwiązanie wiąże się z mniejszymi, czy większymi kosztami pobocznymi, warto się więc zastanowić nad trzecią opcją. Kursy walut w bankach zazwyczaj są mniej korzystne dla klienta, w związku z tym pomocnym rozwiązaniem może okazać się zakup waluty w kantorze. W przypadku marynarza dobrze jest korzystać z kantorów elektronicznych, gdzie bezpośrednio walutę, w której wypłacane jest wynagrodzenie można wymienić na franki. Spłaty raty możemy wtedy dokonać gotówką w kasie lub bezpośrednio z konta walutowego przelewać franki.

O opłacalności kredytu w obcej walucie, który został zaciągnięty na kilkanaście lat ciężko jest decydować. To co ważne, kursy walut zawsze ulegają fluktuacjom, dlatego również w tym wypadku trzeba wiedzieć, że obecna sytuacja może ponownie się zmienić.
Warto jest się więc zastanowić, czy siła szwajcarskiej waluty nie jest tylko sztucznie napompowana i wkrótce ponownie spadnie.


Więcej informacji w sprawie kredytów, podatków i przepisów prawnych dotyczących marynarzy znajdą Państwo na stronie www.easyocean.pl, www.oceangroup.pl

Doradca Kredytowy Ryszard Oczoś
Asystentka Anna Moskal