Na przestrzeni ostatnich miesięcy sygnalizował Pan liczne problemy z zastosowaniem ulgi abolicyjnej w Polsce. Z czego one wynikały?

Cały problem dotyczący ulgi abolicyjnej sprowadza się do rozbieżności interpretacyjnych w zastosowaniu przepisów dotyczących ww. konstrukcji prawnej przez organy podatkowe, które na przestrzeni ostatnich miesięcy radykalnie zmieniły swoje stanowisko i co ciekawe do dzisiaj je w wielu przypadkach podtrzymują.

Zasadniczo problem sprowadził się do tego, czy trzeba zapłacić podatek zagranicą czy też nie, jeśli marynarz chce skorzystać z ulgi abolicyjnej w Polsce.

Od października 2015 roku wiele Urzędów Skarbowych szczególnie na Pomorzu stanęło na stanowisku, iż w każdym przypadku warunkiem do skorzystania z ulgi abolicyjnej jest faktyczna zapłata podatku zagranicą, co jest całkowicie niezgodne z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego w Polsce.

Organy podatkowe prezentujące to stanowisko odwoływały się de facto do jednego wyroku NSA z 20 października 2015 roku i publikacji prasowych. Na marginesie należy wskazać, iż w Polsce wyroki sądów administracyjnych nie są źródłem prawa.

Pomimo, że w jednej z prowadzonych przez Naszą Kancelarię spraw zapadł korzystny wyrok dla marynarza tj. dnia 02 grudnia 2015 roku, gdzie NSA wprost wskazał, że ww. ulga w przypadku Norwegii przysługuje marynarzowi bez względu na to czy został opłacony podatek zagranicą, czy też nie. Co ciekawe organy podatkowe całkowicie pominęły, w swoich stanowiskach to pozytywne dla podatników orzeczenie,  powoływały się na wiele różnych orzeczeń NSA.

Czy mam rozumieć, że w roku 2016 ulga abolicyjna nie będzie stosowana?

Jak najbardziej będzie, ale nie wiemy z jakim skutkiem przez niektóre organy podatkowe. Od początku roku otrzymujemy sygnały, że Urzędy Skarbowe będą odmawiały ulgi jeśli nie będzie zapłacony podatek zagranicą. Co ciekawe już w 2016 roku otrzymaliśmy kilka pozytywnych decyzji ograniczających pobór zaliczek, które może nie rozstrzygają definitywnie prawa do ulgi abolicyjnej, ale zostały wydane w stanie faktycznym, gdzie podatek nie został zapłacony zagranicą.

Jako Kancelaria podjęliśmy również inne kroki zabezpieczające Naszych Klientów, które przyniosły bardzo pozytywny efekt, można powiedzieć, iż „stworzyliśmy” całą linię interpretacyjną dotyczącą ulgi abolicyjnej.

Proszę opisać na jakiej zasadzie ta linia interpretacyjna została  wypracowana przez Kancelarię?

Otóż, od końca października 2015 podjęliśmy szeroko zakrojoną akcję składania wniosków o indywidualne interpretacje dot. Norwegii, Singapuru, Malezji, Arabii Saudyjskiej etc. wskazując wprost, iż podatek zagranicą nie zostanie lub nie został zapłacony przez marynarza, który będzie chciał skorzystać z ulgi abolicyjnej w Polsce.

Te działania doprowadziły do sytuacji, w której w lutym 2016 roku wpłynęło do Nas ponad 180 pozytywnych interpretacji prawa podatkowego, które potwierdziły Nasze stanowisko wyrażane w wielu publikacjach i toczących się postępowaniach. Te pozytywne indywidualne interpretacje dalej napływają do Kancelarii, ale podkreślenia wymaga fakt, iż wartość takich interpretacji jest zależna od prawidłowego sporządzenia wniosku o indywidualną interpretację, co w wielu przypadkach nie jest proste.

Chcieliśmy tym sposobem zabezpieczyć Naszych Klientów przed niepokojącymi zakusami interpretacyjnymi Urzędów Skarbowych, tym bardziej że w listopadzie i grudniu 2015 roku wiele Urzędów Skarbowych zaczęło wzywać marynarzy do korekty PIT-ów złożonych z zastosowaniem ulgi abolicyjnej.

I co się stało z tymi wezwaniami do korekty PIT?

Po przedstawieniu Naszego stanowiska Urzędom Skarbowym z szeroką argumentacją dotyczącą ulgi abolicyjnej i powołaniem się na posiadane przez Kancelarię wyroki i interpretacje, Urzędy Skarbowe nie kontynuowały postępowań. Na dzień dzisiejszy żaden z Naszych Klientów nie zapłacił podatku w sytuacji, gdy rozliczał się z ulgą abolicyjną.

A co z ulgą abolicyjną w przypadku pracy na rzecz brazylijskiego armatora?

Tu sprawa jest dużo bardziej skompilowana. Organy podatkowe i Izby Skarbowe radykalnie zmieniły swoje stanowisko wyrażone chociażby w decyzjach i interpretacjach z lat wcześniejszych m.in. z 2013 roku. Niemniej jednak w roku 2016 uzyskaliśmy już dwie pozytywne interpretacje, z których wprost wynika, iż ulga abolicyjna należy się również w przypadku pracy na rzecz brazylijskiego armatora nawet, gdy nie opłacono podatku zagranicą.

W przypadku takich Państw jak Brazylia, Nigeria, Jersey, Guernsey (stany bezumowne tj. brak umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) będzie dużo trudniej uzyskać ulgę abolicyjną-pomimo, iż przysługuje ona marynarzowi z mocy prawa.

Często pojawiają się opinie, iż lepiej w ogóle nie zgłaszać się do Urzędów Skarbowych bo są duże problemy z wnioskami o ograniczenie poboru zaliczek i ulgą abolicyjną?

Takie głosy napływają do Nas bardzo często, ale uważam, iż marynarze powinni się zgłaszać  jeżeli oczywiście wynika to z przepisów prawa podatkowego.

Po pierwsze, mamy w Kancelarii kilka przypadków, w których Klienci wpłacali zaliczki na poczet PIT w przypadku państw objętych ulgą abolicyjną np. Katar, Norwegia, i walczą o ich zwrot przez kilkanaście miesięcy po terminie ich zwrotu. Jeżeli podatnik w roku podatkowym nie złoży omawianego wniosku i Urząd Skarbowy wezwie go do wpłacenia zaległych zaliczek, to zaliczki te będzie trzeba wpłacić z odsetkami, a potem starać się o ich zwrot, co jak pokazuje praktyka nie jest najprostsze.

Oczywiście wiele osób podnosi argument, że Urząd Skarbowy raczej nie dowie się o dochodach marynarza, ale tu dobrym przykładem jest chociażby Norwegia, gdzie bardzo dobrze funkcjonuje wymiana informacji podatkowej, która z roku na rok jest coraz bardziej efektywna.

Po drugie, jeżeli marynarz uzyskujący dochody objęte ulgą abolicyjną nie rozliczy ich, a organy podatkowe będą próbowały „na siłę” opodatkować dochody z tych źródeł, to w przypadku braku złożenia PIT, organ może próbować zastosować sankcyjną stawkę podatku jako że taki dochód może być uznany za dochód nieujawniony. Mowa tu oczywiście o skrajnym przypadku, ale patrząc na rozbieżności interpretacyjne przy zastosowaniu ulgi abolicyjnej na przestrzeni ostatnich miesięcy roku 2015, nigdy nie wiadomo jak do końca zachowa się organ podatkowy, szczególnie względem osób, które w ogóle nie zgłosiły dochodów objętych ulgą abolicyjną do US.

Czy prawda jest że w niektórych przypadkach, gdy mamy do czynienia z ulgą abolicyjną trzeba zapłacić jakiś podatek w Polsce?

Zgadza się, ale tylko w przypadku, gdy marynarz uzyskał inne dochody z zagranicy np. z Cypru, z Malty lub z Niemiec w roku podatkowym, w którym uzyskał również dochody objęte ulgą abolicyjną.

Warto podkreślić, iż zeznanie podatkowe składane w związku z uzyskaniem tylko dochodów objętych ulgą abolicyjną w roku podatkowym, nie jest rozliczane tzw. „Pitem zerowym”.

Jak wygląda praktyka jeżeli chodzi o Urzędy Skarbowe przy rozpatrywaniu wniosków o ograniczenie poboru zaliczek?

Co ciekawe od początku 2016 roku, niektóre Urzędy Skarbowe odmawiają przyjmowania wniosków o ograniczenie poboru zaliczek składanych samodzielnie przez marynarzy, co jest niezgodne z przepisami prawa .
Podkreślam, iż żadne przepisy dotyczące ulgi abolicyjnej i wniosków o ograniczenie poboru zaliczek nie uległy zmianie.  Należy również pamiętać, iż ww. wniosek musi być przyjęty przez Urząd Skarbowy. Jeżeli podatnik nie złoży wniosku o ograniczenie poboru zaliczek w terminie przewidzianym prawem będzie zobligowany do opłacania zaliczek na poczet PIT do US właściwego przez swoje miejsce zamieszkania.

Jeżeli pracownik US odmawia przyjęcia ww. wniosku w biurze podawczym, należy wniosek ten nadać na poczcie listem poleconym. Co więcej taka odmowa powinna nastąpić na piśmie, co może być podstawą do złożenia skargi do Naczelnika US na nieprawidłowe praktyki danego pracownika US.

Natomiast co do decyzji ograniczających pobór zaliczek w 2016 roku, to tak jak wskazywałem otrzymaliśmy w tym tygodniu z kilku Urzędów Skarbowych w Polsce pozytywne decyzje ograniczając pobór zaliczek na rok 2016, tak więc jest nadzieja, że organy podatkowe przy odpowiedniej argumentacji nie będą robiły aż tak wielkich problemów jak miało to miejsce z końcem roku 2015.

Czy ma Pan jakieś rady dla marynarzy składających wnioski o ograniczenie poboru zaliczek w 2016 roku?

Tak, sugeruję nie opierać się o stare wzory wniosków o ograniczenie poboru zaliczek, które „sprawdziły” się w latach wcześniejszych, gdyż obecnie Urzędy Skarbowe doszukują się innych „braków” we wnioskach.

Marynarze nie powinni kierować się wyłącznie ustnymi rekomendacjami urzędników skarbowych, które stanowią tylko nieformalne informacje i nie mają żadnego waloru prawnego, gdyż nie stanowią one wiążącej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Co więcej, w miarę możliwości rekomenduję skorzystać z pomocy pełnomocnika profesjonalnego, co znacząco zabezpiecza i porządkuje kontakty z organami podatkowymi.

Dziękuję za rozmowę

Rozmowę przeprowadziła Martyna Jacewicz

Radca Prawny Mateusz Romowicz

Więcej informacji dotyczących pracy Kancelarii znajdą Państwo na stronie kancelaria-gdynia.eu , prawo-korporacyjne.pl

Znajdź nas na facebook